Những điều cơ bản cần biết về game đối kháng

Có lẽ một vài người khi đọc bài viết này sẽ thắc mắc Fighting games hay còn gọi là game đối kháng đó là game gì vậy, chưa nghe qua bao giờ. Không biết mấy bạn thì sao, chứ mình thì tuổi thơ gắn liền với mấy cái trò như Samurai Showdown 2, The Last Blade 2 (hay còn gọi là Hoàng Phi Hồng), series King of Fighters (Siêu cấp 98,99,…). Lớn lên một chút, nghiên cứu sâu hơn mới biết game đối kháng ở một cấp độ rất khác, khác với hồi xưa rất nhiều so với việc bấm nút lung tung khi còn nhỏ.

Nếu bạn muốn tìm lại đam mê hồi nhỏ, hoặc đã từng xem qua Evo Moment 37 và thốt lên rằng: "Mình phải thử chơi game đối kháng mới được." Thì đây chính là thời điểm tốt nhất đó.

Mình từng rủ rê mấy ông bạn chơi game đối kháng, và nghe họ than game này khó quá chơi không nổi. Thật ra fighting games không khó để chơi, chỉ là quá khó để hướng dẫn một người mới chơi như thế nào. Nên hôm nay mình làm bài này, coi như là giúp các nhập môn tân thủ về những kiến thức căn bản nhất cũng dòng game đối kháng nói chung để bạn có thể bắt đầu tham gia vào thế giới fighting games đầy hấp dẫn này.

1 - Moves: Đầu tiên, bạn phải biết về moves trước, bạn có thể gọi là động tác cũng được. Khi bạn bấm một nút bất kỳ, thì nhân vật sẽ thực hiện một động tác (move) khác nhau. Moves được chia thành hai loại: normal và special. Normal (Buttons) thì chỉ cần bấm nút, còn special thì phải kết hợp các nút điều hướng thêm vào. Có một số thì đơn giản như lùi, tiến,... Có một số khác thì phức tạp hơn như xuống lùi, xuống tới, 180,360,… Muốn thực hiện chuỗi combo phức tạp phải sử dụng hệ thống phối hợp giữa các đòn thường (normal attack) và những đòn đặc biệt (special attack) thông qua hệ thống nối chiêu (link, special cancel...) Nhưng ko bấm tùy tiện được mà phải đúng thời điểm (right timing, frame window...) Nghe có vẻ nhiều, nhưng nếu nghiên cứu một chút, bạn sẽ thấy một số move nó khá vô dụng hoặc quá nguy hiểm, còn một số move an toàn và tốt thì sẽ gặp thường xuyên hơn. Điều bạn cần phải nhớ là game chỉ nhận một lệnh mỗi lần bạn bấm nút, nên hãy bấm từ từ thôi, đứng bấm loạn xạ như hồi nhỏ nữa. Còn vì sao thì mình sẽ giải thích ở phần dưới.

PC/CONSOLE

2 - Hitbox / Hurtbox / Hitstun/ Blockstun: Khi bạn thực hiện một đòn đánh trúng đối phương, thì không hẳn bạn đánh trúng đối phương như đồ họa của game, mà thực chất là hitbox của bạn đã chồng lên hurtbox của đối phương là làm đối phương rơi vào hitstun còn nếu kẻ địch thủ (block) được thì sẽ đẩy bạn vào blockstun. Nghe khó hiểu quá phải không, thật ra ngắn gọn nó là vầy:

• Hitbox: Khoảng hình hộp nơi đòn của bạn đánh ra.
• Hurtbox: Khoảng hình hộp đối phương sẽ đánh trúng bạn và làm bạn mất máu.
• Hitstun: Khi dính đòn, bạn rơi vào một khoảng thời gian bị không thể di chuyển, block hay đánh lại và mất máu.
• Blockstun: Bạn bị đẩy vào trạng thái không thể di chuyển, đánh lại nhưng KHÔNG làm bạn mất máu hoặc mất rất ít.

Vậy thì làm sao để block? Chỉ cần lùi thôi. Nhắc lại, chỉ cần lùi thôi. Trong hầu hết các tựa game đối kháng, thì chỉ cần giữ nút lùi để block đòn đối phương, chỉ trừ một số dòng game đặc biệt như Mortal Kombat thì block được thiết kế thành nút riêng biệt hay các dòng game 3D fighting games thì chỉ cần đứng yên là đã block. Đòn đánh được chia ra thành ba dạng là high, mid, low từ cao xuống thấp, nên có khi bạn phải đứng block hay ngồi block tùy đòn. Nên nhớ, bất cứ đòn nào bạn đánh ra đều thay đổi hitbox và hurtbox của bạn, nên hãy cẩn thận. Hurtbox thường được ký hiệu là màu xanh dương, xanh lá hoặc vàng, trong khi hitbox thì được ký hiệu bằng màu đỏ.

3 - Frame: Đây là cái phần mình thích nhất đây, cũng là phần tạo nên sự hấp dẫn của fighting game so với các tựa game còn lại. Chỉ cần bạn hiểu được frame và cách hoạt động của nó trong game, bạn sẽ thấy fighting game cùng đầy kỹ năng, tính toán và cả chiến thuật trong đó nữa. Nhất là những trận đấu ở cấp độ cao.

Vậy thì frame là gì? Muốn hiểu được điều đó, thì bạn phải hiểu được điều cơ bản của game đối kháng. Fighting game được tạo nên với tốc độ là 60 fps, nghĩa là một game chuẩn thì phải chạy với tốc độ 60 frame một giây, và quyết định một trận đấu thắng hay thua là tùy thuộc vào các frame đó. Vì sao? Vì tất cả các đòn đánh đều có số frame riêng của mình, và các player đều phải phản ứng trên từng frame hở, nghĩa là bạn chỉ có 1/60 giây để phản ứng lại việc đó, trong khi tốc độ xung não thần kinh truyền đến cơ thể người bình thường là... 0,3s.

eSports

Vậy tại sao đọc frame quan trọng? Vì mỗi một đòn đều có ba giai đoạn: Startup, Active và Recovery.

Startup là thời gian để đòn đó xuất ra, nhưng chưa đánh trúng đối phương, frame startup nhanh hay chậm thì tùy thuộc vào đòn đó nhẹ hay mạnh trong game. Đòn nhanh nhất mà fighting game sở hữu là 3 frame, nghĩa là nó startup trong vòng 3 frame mà thôi.

Active là khoảnh khắc mà đòn đó kích hoạt, trúng hay không trúng đối phương là trong giây phút này. Nó chỉ tồn tại từ 1 tới 2 frame thôi.

Recovery là thời gian đòn đó thu lại. Có bắt đầu thì có kết thúc. Y như bạn tung chân đá người ta một cái, thì bạn phải thu chân về để chuẩn bị cho đòn đánh kế tiếp. Recovery của đòn này phải kết thúc mới có thể ra đòn khác được.

Và lý do vì sao bạn không nên bấm nút bừa bãi, vì dù bạn có bấm nhanh bao nhiêu đi nữa thì đòn cũ kia vẫn chưa kịp recovery, và nếu đối phương block được thì họ hoàn toàn punish ( trừng phạt) sai lầm bạn vừa gây ra. Điều đó cũng giải thích moves nào là an toàn, moves nào thì mang nhiều nguy hiểm hơn. Bình tĩnh và toan tính một chút cũng là cái hay của fighting games đấy.

Tuy nhiên, rất hiếm ai chịu học về frame vì nó... chán. Chính bản thân mình cũng rất mệt mỏi khi đọc mấy cái bảng frame dài ngoằng đó, nhưng nếu không đọc, mình sẽ còn thua hoài thua mãi, thua tới khi không ngóc đầu lên nổi. Mà đâu ai muốn chơi một thứ gì đó mà mình chỉ có thua đúng hông?

Chốt lại, đây là ba thứ cơ bản nhất bạn cần phải nắm để bước đầu vào thế giới fighting games đầy hấp dẫn này. Tin mình đi, với sự phát triển mạnh mẽ gần đây của cộng đồng nước ngoài như Evo của Mỹ được trực tiếp Espn hai năm liên tiếp, các giải đấu quốc tế liên tục diễn ra trong năm. Cũng như cộng đồng trong nước với giải đấu quốc tế SaiGonCup2017 và giải đấu trải nghiệm tại Touch Fes vô cùng hoành tráng vừa rồi. Đây có thể là trào lưu mới đó không chừng. Dìa dia.

Nếu đọc tới đây và bạn có hứng thú nghiên cứu bộ môn Esport lâu đời này, thì đây là fanpage chính thức của hội fighting games Hồ Chí Minh và tham gia các hội nhóm sau đây. Nơi đây là nơi tụi mình gặp gỡ, giao lưu cũng như hướng dẫn nhau những kỹ thuật trong game để cùng tiến bộ và cọ xát với các player nước ngoài. Còn giờ thì hẹn gặp lại các bạn vào các bài viết sau, những đề mục chuyên sâu hơn về chiến thắng trong fighting games.

Group ở SG: https://www.facebook.com/groups/SFVietnam/

Group ở HN: https://www.facebook.com/groups/StreetFighterVietnam/