Phụ Lục
Trong bài viết trước, chúng ta đã tìm hiểu về những cuộc chiến tranh cục bộ trong nền công nghiệp game. Hãy cùng khám phá tiếp ba trận chiến mới trong phần 2 của bài viết này nhé!
Dù những chiếc console của Nintendo có lúc chìm lúc nổi (Wii – Wii U – Switch), sự thống trị của họ trên thị trường máy chơi game cầm tay là không thể chối cãi. Kể từ khi chiếc GameBoy đầu tiên được bày bán, Nintendo đã liên tục tung ra những hệ máy cầm tay mới cho phép các nhà phát triển tạo ra những tựa game ngày càng hấp dẫn hơn. Từ Tetris, Pokemon RGB, Brain Age, Mario Kart… tất cả đều là những trò chơi để lại dấu ấn trong lòng game thủ khắp thế giới.
Nintendo DS
Nhưng sự thống trị của Nintendo không hề suôn sẻ. Hồi năm 2005, Sony muốn “đá đít” người đồng hương khỏi ngai vàng bằng cách tung ra PSP, một hệ máy có vẻ như đủ sức cho các hệ máy DS “hít khói”. PSP có thiết kế thời thượng, hỗ trợ nhiều định dạng multimedia thông qua UMD, và sức mạnh xử lý cao hơn cho những hình ảnh đẹp mắt. Nó có một khởi đầu rất tốt đẹp khi ngay trong ngày đầu tiên ra mắt, số PSP mà Sony bán ra đã cao gấp đôi thành tích mà DS của Nintendo đạt được. Tuy nhiên, “đường dài biết sức ngựa,” trong suốt vòng đời của mình, số máy PSP mà Sony bán ra chỉ bằng một nửa số máy DS của Nintendo – hệ máy bán chạy thứ 2 trong lịch sử nền công nghiệp game thế giới.
Rồi một đối thủ mới bất ngờ xuất hiện trong cuộc chiến game di động: smartphone. Dù Nokia đã từng thử chen chân vào thị trường game di động với N-Gage hồi năm 2003, hệ máy này không thực sự thành công và chỉ đến khi smartphone trở nên phổ biến, game mới cất cánh trên điện thoại. Từ Angry Bird, Fruit Ninja, Doodle Jump đến Cut the Rope, smartphone biến cả những người không có hứng thú với game trở thành game thủ.
Sự đa năng của smartphone khiến nó trở nên cực kỳ phổ biến, và ngược lại, sự phổ biến của smartphone lại khiến game trên di động trở thành một đối thủ đáng gờm của Nintendo. Hơn thế nữa, các cửa hàng ứng dụng của Google, iOS giúp bất kỳ ai cũng có thể tạo ra một tựa game hấp dẫn và gặt hái thành công – Flappy Bird của Nguyễn Hà Đông là một ví dụ.
Thế chân vạc kiểu Tam Quốc
Đến năm 2011, Sony trở lại đấu trường với PS Vita, nhưng giờ đây game di động đã là một thị trường có thế chân vạc: Vita vs 3DS vs smartphone. Dù Vita không thực sự thành công còn smartphone lại quá manh mún, 3DS cũng mất khá nhiều thị phần vào tay smartphone và chỉ những tựa game hấp dẫn như Animal Crossing hay Super Smash Bros. mới giúp 3DS của Nintendo tiếp tục là lựa chọn hàng đầu của game thủ thế giới khi họ muốn có một chiếc máy chơi game thuần túy trên tay.
Nếu bây giờ là khoảng 20-30 năm trước, tác giả sẽ viết mục này là “loạn chiến console” bởi khi đó, có đủ thứ console trên đời: Dreamcast, Sega Saturn, Gamecube, Genesis, Atari 2600, Game Gear, Lynx, Odyssey, Pico, Intellivision… Nhưng thật đáng tiếc, đại đa số chúng đều đã bị nhét tỏi vào miệng vì nhiều lý do khác nhau, dẫn đến “ngủm củ tỏi”.
Bây giờ chỉ còn Microsoft và Sony choảng nhau trên võ đài, trong khi Nintendo một mình một cõi với những hệ máy tập trung vào lối chơi sáng tạo của họ. Nhưng dù chỉ có hai đấu sĩ, đây vẫn là một cuộc thế chiến lôi cuốn game thủ trên toàn cầu. Fanboy và fangirl của cả hai hệ máy tìm mọi cách để bảo vệ lựa chọn của mình, ngay cả trước khi hệ máy mà họ thích được ra mắt.
Ready! Fight!
Khi Xbox One và PS4 được công bố tại E3 2013, Microsoft và Sony bắt đầu bôi tro trát trấu vào mặt nhau bằng những chiến dịch quảng cáo. Sony gọi PS4 của mình là hệ máy dành cho game thủ với cấu hình, giá cả, game độc quyền và nhiều yếu tố khác, và là “kẻ tiêu diệt Xbox One.” Trong khi đó, Microsoft bỏ quên nền tảng game mà tập trung vào giải trí, tích hợp TV, Kinect 2.0… toàn những thứ bá láp không một game thủ nào muốn. Hơn thế nữa, việc Microsoft còn muốn buộc game thủ phải luôn online khi chơi game trên Xbox One suýt nữa đã giết hệ máy này ngay trước khi nó được phát hành.
Trước phản ứng dữ dội của game thủ, Microsoft đã phải lùi bước nhiều lần để hi vọng lấy lại được lòng tin, nhưng nó có vẻ đã hơi trễ khi PS4 bán chạy hơn Xbox One rất nhiều: theo ước tính, Microsoft bán được 30 triệu Xbox One còn Sony bán được 76 triệu PS4. Với Xbox One X và PS4 Pro, Microsoft đã rút ngắn chênh lệch nhưng Sony vẫn đang dẫn trước trong cuộc chiến console, và có thể sẽ tiếp tục dẫn trước ít nhất là đến 2020. Đây là thời điểm mà theo những người trong nghề, thế hệ console thứ 9 sẽ được ra mắt.
Console vs PC: mâu thuẫn lâu đời nhất
Tất cả những sự đối đầu đã được nhắc tới trước đây đều chỉ là chuyện nhỏ nếu so sánh với cuộc chiến này. Console vs PC quan trọng đến mức bạn biết thừa tác giả sẽ nhắc đến nó trong bài viết, và sẽ… ném đá Mọt game nếu lỡ dại bỏ qua.
Vui thôi, đừng tưởng thật.
Vậy thì bản chất của cuộc chiến này là gì? Nói cho vui thì nó là “chủng tộc PC thượng đẳng” đấu với “nông dân console bẩn thỉu,” còn nghiêm túc thì có lẽ nó chỉ là sự khác biệt giữa những game thủ muốn có một trải nghiệm game thuần túy với những guru thích táy máy cùng game. Mọt game không cho rằng cách này trội hơn cách kia, nhưng mỗi người đều có sở thích của riêng mình và vì thế, cuộc chiến này là không thể tránh khỏi.
Và mỗi hệ máy có ưu điểm của riêng mình. Game thủ lao đầu vào những hệ máy console bởi những tựa game độc quyền hấp dẫn, dù đó là God of War, Super Mario Odyssey hay Halo 5, và họ mua PC vì những Counter-Strike, Age of Empires hay vô số game indie thú vị trên Steam. Một bên muốn sự đơn giản: cho đĩa hoặc cài game vào máy, và chơi, trong khi bên kia muốn được kiểm soát mọi thứ, và tự do táy máy bằng hack, cheat, trainer, mod… nếu muốn.
Khả năng tùy biến của game trên PC.
Nhưng trong thời gian gần đây, sự khác biệt giữa console và PC đang dần bị xóa nhòa. Game ngày càng trở nên đa hệ hơn, và phiên bản PC thường có đồ họa đẹp hơn nhờ những linh kiện phần cứng mạnh mẽ.
Console bắt đầu cho phép cài game lên ổ cứng, có những tựa game bắn súng hấp dẫn được thiết kế cho controller, những dịch vụ gia tăng như PS Network hay Xbox Live Gold, khiến chúng trở nên giống với PC hơn bao giờ hết. Ngược lại, PC bắt đầu… giống console – một điều không mấy game thủ PC thích, nhưng thực sự đang xảy ra. Các tựa game FPS bắt đầu áp dụng kiểu FOV chật hẹp của console, đặc biệt là những game đa nền, trong khi kho ứng dụng Windows Store đặt ra những giới hạn khó chịu cho việc cài đặt và chơi game, khiến PC đến gần hơn với một console, chỉ khác ở khả năng tùy biến. Đó là còn chưa kể đến những PC được thiết kế cho mục đích chơi game như Steam Machine.
Windows Store bỏ đi nhiều tính năng tùy biến, gò ép game thủ PC vào khuôn khổ
Cho đến lúc này, PC và console có lẽ đang ở thế hòa, bởi dù PC có lợi thế về số lượng game và những ý tưởng độc đáo; Sony, Nintendo, Microsoft vẫn không ngừng tung ra những tựa game first-party cho hệ máy của mình, đủ sức khiến console là một lựa chọn không thể bỏ qua.
Và đó là 6 cuộc cạnh tranh quan trọng nhất trong nền công nghiệp game. Cũng như cuộc chiến tranh thúc đẩy sự phát triển của công nghệ, những sự cạnh tranh này buộc các nhà phát triển không ngừng đẩy mạnh việc phát triển cả phần cứng lẫn phần mềm, và khiến game thủ chúng ta được lợi với những tựa game ngày càng hấp dẫn hơn, những hệ máy ngày càng mạnh mẽ hơn. Với những cuộc chiến hấp dẫn và mang lại lợi ích cho nền công nghiệp game như thế này, ai lại cần đến hòa bình chứ?
Tags:
