Chuột máy tính - Vũ khí mạnh nhất của PC Master Race

Ngày 26/7 vừa qua, kỹ sư thứ 2 trong nhóm nghiên cứu tạo ra chuột máy tính là ông Bill English đã qua đời ở tuổi 91. Ông đã cùng Douglas Engelbart (mất tháng 7/2013) sáng chế ra thiết bị chuột máy tính giúp tăng tính linh động trong việc sử dụng PC vốn trước đó chỉ dùng duy nhất bàn phím.

Vào năm 1963, kỹ sư Douglas Engelbart đã thành lập một phòng nghiên cứu công nghệ trong viện nghiên cứu Stanford (SRI). Mục đích của phòng nghiên cứu mang tên Augmentation Research Center (ARC) này là phát triển các thiết bị công nghệ cao cả phần cứng lẫn phần mềm để tăng cường ứng dụng trí thông minh nhân loại trong công nghệ.

Engelbart đã ấp ủ ý tưởng một thiết bị dò vị trí theo 2 trục X – Y cho máy tính phát triển từ ý tưởng dùng con lăn trong radar quân đội. Tuy nhiên đến năm 1964, khi Bill English gia nhập ARC hai người này mới thực sự bắt tay thực hiện ý tưởng này. Mất đến 5 năm nghiên cứu và phát triển, đến 1968 họ mới tiến hành trình diễn trước công chúng bản thử nghiệm là một chiếc hộp gỗ nhỏ với các bánh xe dò chuyển động nối vào một con lăn giấu bên trong ruột khối gỗ.

Thiết bị này được Douglas Engelbart trình diễn trong sự kiện Mother of all Demos, một sự kiện khổng lồ về công nghệ thời bấy giờ được tổ chức truyền hình trực tiếp trên TV. Ngoài chuột máy tính, nó còn trình diễn nhiều công nghệ mới mà sau này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển văn minh nhân loại như hệ điều hành Windows, hypertext (tiền thân của HTML và website, internet), đồ họa (chuyển từ sử dụng thuần text trên DOS sang đồ họa hình ảnh), họp trực tuyến…

Trong 5 phút giới thiệu con chuột, hàng loạt ứng dụng cực kỳ linh động của nó đã được biểu diễn như định vị con trỏ nhanh hơn dùng phím mũi tên, copy/paste text thay vì phải gõ lệnh bằng tay…

Bill English làm việc thêm vài năm nữa ở SRI rồi chuyển sang làm việc cho Xerox, tại đây ông phát triển một chuột máy tính mới sử dụng con lăn ngay trên đáy chuột thay vì phải thông qua bánh xe như mẫu trước. Mẫu chuột này hình vuông và ban đầu có 2 nút, sau đó phiên bản cải tiến thứ 2 có 3 nút nhìn khá giống chuột máy tính hiện đại.

Phát minh chuột máy tính đã giúp thao tác trên máy PC được giải phóng khỏi cái bàn phím tù túng và nó song hành với bàn phím trở thành một cặp đôi lợi hại. Các động tác định hướng và trỏ vị trí được chuột máy tính thực hiện nhanh, chính xác và tiện lợi hơn so với phím 4 hướng của bàn phím cổ điển. Nhờ tiện ích này công nghệ điện toán phát triển kéo theo các ứng dụng cao cấp hơn được diễn sinh một cách nhanh chóng.

Cũng chính những công năng thần kỳ này đã biến con chuột máy tính thành vũ khí mạnh nhất của làng game và giúp nền tảng PC Master Race khẳng định vị thế của mình trong các game đòi hỏi điều khiển linh động và phức tạp.

Ngày nay, khi một tín đồ PC Master Race muốn “gáy” chỉ cần mang 2 thể loại game cực kỳ khó điều khiển là FPS và RTS ra thách thức các fanboy của console. Sau này còn có thể thể loại MOBA vốn ứng dụng mảng “micro” của RTS, một hình thức điều khiển nâng cao của sự linh động và nhanh nhạy.

Nếu FPS vẫn có một số nhân tài sau thời gian rèn luyện cật lực trên console có thể dùng 2 cần analog của console đánh tay đôi với dân bắn súng trên PC thì RTS và MOBA vẫn gần như “no hope” nếu không có chuột. Đó cũng là lý do thể loại RTS ngưng phát triển cho console sau một số thương hiệu huyền thoại như Báo Động Đỏ hay Địa Chỉ Đỏ. Các thao tác của thể loại game này càng về sau càng phúc tạp đến nỗi hệ thống điều khiển của console không thể xử lý được, chỉ có chuột và bàn phím của PC mới có thể vận hành hệ thống phức tạp đó.

Có thể các bạn sẽ nói Mọt Leo Cây tui nói hươu nói vượn hay “thượng đẳng” nhưng có một sự thật khó tranh cãi đang phơi bày trước mắt chúng ta. Đó là các game thủ mobile lẫn console đang cố có được bàn phím – chuột khi chơi FPS trên hệ máy của mình. Có thể lấy PUBG Mobile và Call of Duty Warzone làm ví dụ.

Rất nhiều người chơi PUBG Mobile muốn chiếm lấy lợi thế thao tác linh động bằng combo phím – chuột thay vì hệ thống điều khiển gốc. Họ đã thử chơi giả lập rồi sau khi bị chặn bằng cách chia ra server riêng thì họ tìm cách gắn trực tiếp phím chuột vào điện thoại bằng các thiết bị chuyển. Nếu thực sự không phải vì lợi thế linh động trong điều khiển hơn các hệ khác, tại sao game thủ lại đua nhau “cheat” bằng phím chuột để lấy lợi thế?

Mọt tui viết những lời này không hẳn là để tỏ ra “thượng đẳng” cho nhóm PC Master Race mà chỉ là một cảm nhận thoáng qua khi nghe tin người cha đẻ cuối cùng của chuột máy tính sơ khai đã qua đời. Xin cảm ơn Douglas Engelbart và Bill English, hai kỹ sư công nghệ đã giúp nhân loại tăng tốc phát triển và các game thủ PC có thế mạnh để tự hào trước các hệ máy chơi game khác.

Cho đến nay vẫn chưa có thiết bị chơi game nào vừa linh động lại vừa chính xác như con chuột máy tính mà 2 ông đã sáng chế ra từ năm 1968. Bất chấp các công nghệ điều khiển game cạnh tranh khác như cần analog joystick, cảm ứng chuyển động (Wii), VR controller, vẫn chưa thiết bị nào đạt độ chính xác cao như chuột máy tính.