Phụ Lục
Switch được công bố và chẳng ai ngạc nhiên khi nó như cơn gió lạ nhưng lại có "sức mạnh nội tại" yếu kém. Thay vì nhìn từ cách bạn trải nghiệm game và phát triển từ đó, họ vẫn cố gắng định hình cách mà bạn chơi game.
Thế hệ console hiện tại, Sony đang ở vị trí thống trị. Họ làm được thế nhờ nhìn cách người chơi sử dụng những chiếc console PlayStation như thế nào, và sau đó xây dựng một cỗ máy như những gì mà người chơi mong đợi. PlayStation 4 có phải là một sản phẩm cách mạng không? Đáng tiếc là không, chẳng hề có chút đột phá nào cả.
Tính năng thú vị nhất của hệ máy Nintendo Switch này có lẽ là nút Share. Nhưng bạn không thể phủ nhận đó là một chiếc máy có thể làm mọi thứ bạn muốn một cách khá tốt, cung cấp môi trường phát triển tuyệt vời, và mau chóng cho ra những sản phẩm game chất lượng.
Ngược lại, dù ba tháng gần đây đã trở lại vị trí dẫn đầu tại thị trường Mỹ, nhưng Microsoft vẫn đi sau Sony vì không nhìn vào những gì mà người chơi mong muốn với hệ console của họ. Thay vào đó, Xbox One lại được vẽ ra một tương lai khổng lồ và khủng khiếp của DRM (Digital Rights Management - Quản lý bản quyền số - công nghệ chủ yếu dùng ngăn chặn vi phạm bản quyền) để luôn buộc người chơi phải online và Kinect kết nối liên tục.
Viễn cảnh tồi tệ này đã dẫn đến sự phản đối từ nhóm khách hàng chính của thương hiệu Xbox. Và đến nay, nó chỉ mới bắt đầu hồi phục sau một số thay đổi nghiêm túc mang tính xoa dịu từ ông lớn này.
Nintendo rất can đảm về tầm nhìn của họ trong phát triển Nintendo Switch. Họ từ chối kiếm tiền từ mong muốn của người chơi về một hệ máy mạnh mẽ hơn trên thị trường. Về mặt tích cực, tôi đồng ý việc thổi luồng gió mới để thử những thứ gì đó mới mẻ. Nhưng phần còn lại, rõ ràng chẳng thể nào thấy không phiền với nó. Những thứ Nintendo làm khác biệt - từ điều khiển chuyển động, 3D lập thể, màn hình thứ hai và đến giờ là khả năng cross-save rất cơ động - đều là những thứ bạn đã trải nghiệm trên những thiết bị khác. Mà nó cũng chẳng được đưa lên mức độ đáng chú ý trên những nền tảng của Nintendo, kiểu như mang tính phô diễn là chính.
Chẳng hạn, tính năng 3D giờ thế nào? Hay bạn có nhớ lần cuối dùng ứng dụng nào cần màn hình thứ hai không? Những xu hướng này không bền. Chúng đến, người chơi chỉ hào hứng một chút, nhưng cơ bản nó chẳng mang đến bất kỳ ý nghĩa gì, thế là chúng ta mau chóng lãng quên. Nintendo đang xây dựng những nền tảng xoay quanh các xu hướng nhất định và không có ý thay đổi điều đó. Trên thực tế, nếu Nintendo Switch là một hệ console thực tế ảo, có lẽ tôi đã không tin vào khả năng thành công của công nghệ này.
Có hai lý do: để thay đổi cách bạn chơi game và để khác biệt khỏi thị trường vốn đã đông đúc.
Nintendo tiếp tục sản xuất phần cứng "khác người" vì muốn thay đổi cách bạn trải nghiệm trò chơi. Họ chẳng hề giấu giếm tham vọng này. Những người như ông Shigeru Miyamoto và ngài Satoru Iwata quá cố chẳng hề quan tâm đến việc kiếm tiền tỷ với những tựa game bom tấn bạo lực. Họ chỉ muốn game trở thành gốc rễ của niềm vui, mang mọi người lại với nhau và biến cuộc sống trở nên tốt hơn.
Thái độ này có thể thấy rõ ràng nhất trên Wii, trong những tựa game DS như Brain Training, và trong nỗ lực Quality of Life (tạm dịch: Chất lượng cuộc sống) của Nintendo. Nhưng, nó lại là sợi chỉ xuyên khắp hầu hết các sản phẩm mới của họ.
Hệ quả ít rõ ràng hơn của chiến lược này là khiến bạn xem phần cứng của Nintendo như một phần cuộc sống mỗi ngày, biến Nintendo thành một nền tảng mà người chơi hướng đến một cách bản năng, theo thói quen mỗi ngày. Chứ bạn nghĩ tại sao Nintendo lại chuyển hướng "ra mặt" sang mảng ứng dụng và trực tuyến?
Tham vọng của nền tảng Nintendo không khác nhiều với định hướng cũ đã xếp xó của Microsoft muốn biến Xbox One thành trung tâm của phòng khách. Đó là: hệ console với đầy đủ các hub giải trí, điều khiển TV, phim ảnh và âm nhạc, lại còn có thể vận hành bằng điện thoại thông minh Windows, Cortana làm trợ lý ảo nhờ vào khả năng "nghe" của Kinect, chưa bao giờ hiện diện chu đáo đến thế.
Theo dõi nhất cử nhất động của bạn. Thu hình lại. Định hình những gì bạn thấy và mua. Quả là khối dữ liệu người dùng khổng lồ. Với Amazon, chúng ta biết rõ Alexa để làm gì. Với Sony, chúng ta cũng biết sao lại có Sony Entertainment Network. Còn với những hãng khác, chúng ta biết tại sao họ lại làm ra ấm nước và tủ lạnh thông minh và sao lại không. Ẩn giấu dưới khía cạnh sức khỏe và tự hoàn thiện khiến những nỗ lực của Nintendo có vẻ tốt đẹp một cách tích cực khi mang ra so sánh. Ở mặt này tôi phải có lời khen. Nintendo rất biết cách gây chú ý.
Nhưng cố gắng của họ có lẽ không được như mong muốn. Có bao nhiêu máy Wii đem đến sự thay đổi về thói quen tập thể dục? Và bao nhiêu trong số Wii từng là sự mới lạ, để rồi gần như ngay tức khắc bị cho "nghỉ dưỡng dài hạn"? Còn Wii U, đã tiêu ngay từ khi ra mắt do thông điệp khó hiểu và không có tầm nhìn rõ ràng, chẳng thể giải phóng chiếc TV của phòng khách và trở thành không gian chung cho thời gian gia đình quý giá.
Một phần của vấn đề này là chẳng còn chỗ trong cuộc sống của mọi người cho một thiết bị mới. Tất cả các chỗ trống đều đã chật. Ngay cả bỏ qua những câu hỏi về thời lượng pin, độ bền, liệu chế độ "portable" của Nintendo Switch có thật sự làm được như trong đoạn phim giới thiệu không? Chúng ta có thật sự muốn mang thêm một thiết bị thứ hai có giá vài trăm USD bên cạnh những thứ mà tất cả chúng ta đều đang mang không? Bạn có thật sự cần chơi Skyrim trên xe bus thay cho Candy Crush đang làm và còn được thiết kế dành riêng cho trải nghiệm cơ động không?
Lý do thứ hai Nintendo chọn hướng tiếp cận phần cứng khác thường là vì họ muốn khác biệt. Đây có thể xem là lực lượng tiếp thị rất mạnh. Đó là lý do tại sao Apple lại đẩy mạnh sang headphone không dây và bia Corona lại uống với một lát chanh.
(Xem tiếp)