Phụ Lục
Không ai có thể phủ nhận được thành công mà Sony có được với PlayStation. PS2 là hệ máy bán chạy nhất trong lịch sử, mặc dù PS3 gặp đôi chút trắc trở nhưng cũng là bàn đạp để Sony bứt phá với thế hệ PlayStation 4. Có thể nói Sony đang thống trị thị trường console. Người hâm mộ đang chờ đợi thế hệ console tiếp theo, PlayStation 5, sẽ tiếp nối thành công, mở rộng ra hơn nữa đế chế PlayStation.
Tuy nhiên, không thành công nào trải đầy hoa hồng. Kể từ khi phát triển dòng PlayStation, hãng đã gặp phải biết bao tình huống dở khóc dở cười. Đỉnh điểm là những vụ bê bối khiến hãng phải tốn hàng chục triệu USD cũng như đánh mất niềm tin nơi người hâm mộ.
Trong khi chờ đợi PS5 trình làng, hãy cùng Mọt tôi điểm danh lại những khoảnh khắc đã nhấn chìm Sony cùng PlayStation trong sự thất vọng.
Sự hợp tác giữa Sony và Nintendo tưởng chừng như đã lãng quên, nhưng nó chính là khởi nguồn cho sự ra đời của PlayStation. Có thể nói nếu như ngày đó, Sony và Nintendo đi đến một sự thống nhất, chúng ta đã chẳng có đế chế PlayStation như ngày hôm nay. Đó là câu chuyện của hơn 20 năm trước.
Một nguyên mẫu máy chơi game, sản phẩm kết hợp của Sony và Nintendo, đã được ra đời. Thời điểm đó, sự kết hợp này chỉ đơn giản là Sony đưa công nghệ đọc đĩa CD-Rom lên hệ SNES mà thôi. Tuy nhiên, vấn đề về các điều khoản và tiền bạc giữa 2 bên không nhất quán.
Cụ thể hơn, thỏa thuận khi đó là Sony sẽ giúp Nintendo tạo ra một đầu đọc add-on, lắp vào một hệ máy kế thừa của SNES, giống với Sega Mega CD của Mega Drive. Định dạng CD mới này sẽ được sử dụng để phát triển game. Sony sẽ nhận được lợi nhuận khi các nhà phát triển làm game và phát hành trên định dạng CD này. Sự hợp tác này tạo ra chiếc máy có tên Nintendo PlayStation. Phải tới hơn 30 năm sau, nguyên mẫu này mới được biết tới. Lý do chính là điều khoản hợp tác này cũng cấm Sony tự phát triển ra hệ máy của riêng mình. Và tất nhiên là Sony không chịu, hãng đã hủy bỏ chiếc máy mới hợp tác và mang công nghệ đầu đọc CD thiết kế ra 1 hệ máy độc lập với tên gọi Nintendo PlayStation.
Nintendo cũng tỏ ra chẳng chịu thua, vậy là hãng đã phải chuyển hướng sang hợp tác với tập đoàn điện tử Philips của Hà Lan để tạo ra ổ đọc đĩa CD mới trong bí mật. Trong khi đó Sony vẫn hoan hỉ hoàn thiện chiếc máy của mình, mục tiêu của họ là bước chân vào ngành công nghiệp game.
Sony bắt đầu nhận ra thỏa thuận với Nintendo là âm mưu để kìm chân họ tham gia vào thị trường console khi thấy Nintendo làm việc với tiến độ quá chậm. Sony quyết định dừng việc hợp tác với Nintendo. Họ tạo ra PlayStation của riêng mình không chỉ để bước chân vào thị trường game, mà còn với mục đích quan trọng hơn: TRẢ THÙ NINTENDO.
Vậy đó, nếu như thỏa thuận giữa Sony và Nintendo thuận buồm xuôi gió, chắc chắn chúng ta sẽ chẳng có các thế hệ PlayStation tuyệt vời như bây giờ.
Tất cả chúng ta đều biết rằng PS2 là hệ máy thành công nhất trong lịch sử console. Tuy nhiên, để tới có được thành công đó, Sony đã phải chật vật giải quyết vụ kiện tập thể, nhắm vào chính PlayStation 2. Trong đơn kiện, các nguyên đơn cho rằng PS2 của Sony không đọc được đĩa trò chơi và khiến chúng bị hỏng ở ngay trong máy.
Nếu như so sánh vấn đề này với tình trạng Red Ring of Death (Vòng tròn đỏ tử thần) trên Xbox 360, thì tình trạng không đọc đĩa của PS2 vẫn còn quá nhẹ nhàng. Nhưng vào thời điểm mới ra mắt, người dùng PS2 cực khó chịu với tình trạng này, tới mức đã phải đâm đơn kiện.
PSP đối mặt với cáo buộc phân biệt chủng tộc
Chiếc máy chơi game cầm tay PSP của Sony đã từng gặp phải rất nhiều vấn đề trong việc mở rộng thị trường ra ngoài Nhật Bản. Sony luôn được biết tới là một công ty quảng cáo rất có nghệ thuật. Tuy nhiên có vẻ như họ đã không tìm hiểu kỹ trước khi bắt đầu chiến dịch quảng bá cho PSP.
Cụ thể thì vào năm 2006, một tấm poster giới thiệu PSP của Sony tại Hà Lan, có in hình một người da trắng đang túm vào hàm của một người da đen với ánh mắt sắc lẹm đầy khiêu khích. Mặc dù với Sony, đây có thể chỉ là một cách ví von, làm nổi bật các màu sắc của hệ máy PSP. Nhưng với người phương Tây, hình ảnh này đã động chạm tới một vấn đề nhạy cảm bậc nhất, đó là nạn phân biệt chủng tộc với người da đen.
Kết quả là Sony phải rút lại chiến dịch quảng bá này, họ phải đưa ra lời xin lỗi cho hành động của mình. Thật may là lời xin lỗi của họ đã được chấp nhận. Tuy không gây ra hậu quả nào quá nghiêm trọng, nhưng Sony cũng đã khiến cho toàn thế giới phải dậy sóng.
Nếu như bạn nói PlayStation 3 là một trong những nỗi thất vọng nhất mà Sony từng làm ra thì cũng không sai. Điều khiến mọi người không vui nhất chính là giá bán có phần cao của PS3. 600 USD cho một chiếc console trong năm 2019 còn phải nhận cái nhìn soi xét từ cộng đồng nữa là tại thời điểm năm 2006.
Lý do cho giá bán quá cao có thể là do Sony còn đã đưa toàn bộ hệ thống của PS2 và PS3, phục vụ cho tính năng tương thích ngược giữa 2 hệ máy. Bên cạnh đó, khi đặt lên bàn cân với đối thủ Xbox 360, hiệu suất xử lý của PS3 kém hơn rõ rệt ở tất cả các trò chơi.
Cuối cùng Sony đã phải chuyển hướng, tập trung hơn vào game độc quyền cho PS3 như series Uncharted, The Last of Us, Demon’s Souls,... để cứu vãn lại tình hình. Phải mất tới 4 năm sau, PS3 mới đem lại lợi nhuận cho Sony. Cộng với sự thành công của các dự án độc quyền, PS3 vẫn đem lại doanh thu và lợi nhuận đáng kể cho Sony, dù thời gian đầu hệ máy này thực sự gây thất vọng.
Với PlayStation 3, Sony đã từng có ý định biến nó thành một chiếc PC khi phát hành tính năng Other OS. Tính năng này cho phép người dùng có thể cài đặt Linux hay bất cứ hệ điều hành hỗ trợ Power PC. Tuy nhiên, không rõ vì lý do gì, hãng đã loại bỏ đi Other OS trong một bản cập nhật.
Chính hành động này của Sony đã dẫn tới một vụ kiện vào năm 2010. Một người dùng đã đâm đơn kiện cho rằng Sony vi phạm các điều khoản trong hợp đồng khi loại bỏ đi tính năng Other OS. Phải mất tới 6 năm, vụ kiện này mới có hướng giải quyết. Kết quả là Sony đã đề xuất bồi thường 55 USD cho bất cứ người dùng ở Mỹ nào chứng minh được mình sở hữu một chiếc PS3 đã từng sử dụng Other OS. Thậm chí, chỉ cần chứng minh được mình có dự định cài Other OS khi mua PlayStation 3, người dùng cũng được Sony bồi thường 9 USD.
Tuy nhiên, vào tháng 2 năm 2017, thỏa thuận giải quyết này đã bị thẩm phán Yvonne Gonzalez bác bỏ do nó liên quan tới những rào cản trong việc chứng minh người dùng. Tới tháng 9 năm 2017, Sony trả lời rằng sẽ tăng số tiền giải quyết lên 65 USD, thay vì chia ra 2 mức là 55 USD và 9 USD như trước đó.
Vào tháng 11 năm 2018, cuối cùng Sony cũng đã gửi các khoản thanh toán bồi thường. Nhưng số tiền thực người dùng nhận được khi đó chỉ là hơn 10 USD mà thôi. Tổng số tiền Sony đã phải chi ra bồi thường là 3,75 triệu USD. Trong đó, 400 ngàn USD gửi tới các luật sư tham gia vụ kiện này, 3,5 ngàn USD dành cho các nguyên đơn và phần tiền còn lại dành cho những người nộp đơn khiếu nại.
Vào năm 2011, PSN của Sony trở thành nạn nhân của nhóm hacker Anonymous. Đây là “đòn trừng phạt” mà Anonymus dành cho Sony khi hãng đã đâm đơn kiện hacker nổi tiếng Geogre “Geohot” Hotz vì đã bẻ khóa thành công PS3. Anonymus đã hack thành công Sony.com và Playstation.com kèm theo một thông điệp muốn Sony phải trả giá.
Cái giá ở đây là gì? Sony dính vào một trong những bê bối để lộ thông tin cá nhân lớn nhất trong lịch sử. Hệ thống PlayStation Network bị ngưng hoạt động, mọi thông tin cá nhân của hơn 70 triệu người dùng, thậm chí là số tài khoản ngân hàng đều bị lộ. Nhưng điều đáng nói là Sony phải mất tới gần 2 tuần mới bắt đầu thông báo cho người dùng sự việc nghiêm trọng như thế này.
Ngay sau thông báo, hơn 70 triệu người dùng đã phải thay đổi mật khẩu, kiểm tra lại tài khoản ngân hàng cũng như các giao dịch của mình để xem có bị ảnh hưởng gì không. Đây sẽ là một bài học mà Sony cần phải nhớ mãi, nhiều người chỉ trích vụ bê bối này một phần là do bảo mật của hệ thống PSN quá yếu kém.