Phụ Lục
Trở lại những năm khi nền tảng Symbian và các game Java còn thống trị thế giới điện thoại di động, khi đó game thủ chỉ có thể trải nghiệm trò chơi trên một chiếc màn hình chỉ hơn 2 inch với độ phân giải thấp hoặc màn hình đơn sắc mà thôi. Thể loại game mobile khi đó cũng rất đơn sơ về cả đồ họa lẫn gameplay.
Giờ đây, khi thế giới game mobile chuyển giao cho Android và iOS cùng với công nghệ làm điện thoại thông minh phát triển vượt bậc, game thủ mới có thể thấy game mobile đã có bước tiến vượt bậc như thế nào. Đồ họa ngày càng chân thực hơn với các nền tảng engine tân tiến, cấu hình smartphone cũng mạnh mẽ thậm chí còn hơn cả một chiếc PC, gameplay có chiều sâu hơn và đặc biệt, cốt truyện cũng có sự đầu tư hơn rất nhiều.
Đôi lúc, đồ họa trên game mobile còn gây kinh ngạc tới mức có thể sánh gần như ngang hàng với các cỗ máy PC-Console. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra ở đây là: Liệu với sự phát triển không ngừng này, game mobile có thể có một ngày chạm tới ranh giới hay thậm chí là vượt mặt game PC-Console hay không?
Thói quen chơi game của người dùng mobile hoàn toàn khác so với những người chơi game chủ yếu trên PC-Console, chính vì vậy thị trường game mobile hướng tới cũng sẽ khác. Với người dùng PC-Console, họ có thể bỏ ra rất nhiều thời gian để trải nghiệm một tựa game yêu thích, số tiền họ bỏ ra mua game cũng cao hơn nên sự đòi hỏi về chất lượng là rất khắt khe. Còn với người dùng mobile, họ luôn yêu cầu trò chơi phải được tối giản hóa gameplay nhất có thể, thậm chí chỉ cần 1 tay vẫn chơi được.
Với người chơi mobile, họ không thể dành ra hàng chục tiếng liên tục để chơi hay tìm hiểu các game có cốt truyện hay gameplay phức tạp. Họ hầu hết chỉ chơi được trong thời gian rảnh rỗi như khi đợi xe bus, giờ nghỉ trưa hay đi toilet,… Do đó, hầu hết các game họ muốn chơi đều là những game giải đố, bắn bóng, đi cảnh có cách chơi dễ hiểu, dễ tiếp cận.
Một thói quen khác nữa chính là việc bỏ tiền ra mua game mobile. Có điều tôi thấy lạ là hiện vẫn có rất nhiều người dùng Việt nghĩ rằng trò chơi trên điện thoại là phải miễn phí, không cần biết là game có yêu cầu nạp tiền hay không nhưng bắt buộc phải miễn phí. Điều này có lẽ do sự ảnh hưởng từ thời game Java khi chúng ta có các website tải miễn phí như Waptrick nên tư tưởng đó đã ngấm sâu vào máu người dùng hiện giờ.
Nhiều người sẵn sàng bỏ ra cả triệu mua game trên PC-Console nhưng để bỏ ra vài chục tới một trăm mua game trên điện thoại là cả một điều khó khăn.
Cũng giống như các game PC-Console, game mobile cũng có online – offline và cũng đều sử dụng tính năng Microtransaction. Nhưng game mobile gần như sẽ chuộng các game online, free-to-play hơn, do đó, bạn có thể thấy quảng cáo kiếm tiền hay các dịch vụ nạp tiền vào game diễn ra sôi nổi hơn so với game PC-Console.
Tại thị trường Việt Nam thì chúng ta có thể thấy chủ yếu là nhiều trò chơi được nhập về từ Trung Quốc với tính năng cày kéo level, server, nạp tiền đứng top,… Và các game nổi tiếng tới từ các hãng game lớn trên thế giới lại có phần lép vế hơn. Tất nhiên điều này là do thị hiếu game thủ thích free hơn như tôi đã đề cập tới ở trên, và cũng một phần là do dịch vụ nạp tiền trên điện thoại dễ dàng hơn.
Để nói về dịch vụ “hút máu” người chơi thì có lẽ các nhà sản xuất game mobile luôn đứng top. Nếu không phải nạp tiền mua VIP ở game này thì cứ sau khoảng vài phút chơi, game thủ sẽ phải xem những mẩu quảng cáo nhỏ ổ game khác. Và cứ đều đều trong suốt quá trình bạn trải nghiệm, dù cho đó là game thuộc thể loại gì đi chăng nữa. Thị trường game mobile hướng tới chủ yếu là game miễn phí nên họ luôn phải kiếm tiền bằng mọi cách.
Có thể ở Việt Nam sẽ khó thấy được điều này nhưng mobile đang đích nhắm của rất nhiều hãng game lớn. Họ đã xây dựng sẵn những kế hoạch để chuyển sang nền tảng mobile là chính. Còn các game console hiện giờ chỉ là làm cầm chừng mà thôi. Nguyên do ở Việt Nam khó thấy là vì hầu hết các trò chơi đó đều cấm địa chỉ IP Việt Nam nên nó không hiện trên Google Play, hoặc có hiện nhưng không cho phép tải về.
Nhắc lại về vấn đề Konami sa thải Kojima, nó cũng liên quan đến việc Konasmi chuyển sang nền tảng mobile. Vâng, đúng đấy! Nếu bạn vẫn thắc mắc tại sao tự dưng Konami lại xử trảm nhất đại công thần của mình, đó chính là lý do. Chủ tịch của Konami là ông Hideki Hayakawa đã nhiều lần bày tỏ quan điểm sẽ ưu tiên phát triển mảng mobile cho Konami vào năm 2015, việc dồn nguồn lực cho mảng game mobile cùng với tái cấu trúc tập đoàn này theo hướng thân thiện với mobile cò thể sẽ làm giảm đáng kể quyền lực của Kojima và tất nhiên sẽ dẫn đến mâu thuẫn nội bộ và kết quả như chúng ta thấy.
Trên thực tế, số vốn bỏ ra để làm một game mobile rất ít nhưng tỷ suất lợi nhuận đem lại thì lại rất cao. Còn game console phải tốn hàng chục, hàng trăm triệu USD đầu tư nhưng lời lãi thì lại có phần hên xui.
Nếu bạn để ý sẽ thấy các tựa game nổi tiếng như Ragnarok Online, Dragon Nest, Blade & Soul... cùng hàng tấn tân tuổi lớn khác đều có một phiên bản riêng biệt cho mobile mà hoàn toàn không ăn theo phiên bản PC. Square Enix thậm chí còn xuất sắc hơn khi phát hành một bản Final Fantasy XV (Pocket Edition) theo phong cách Chibi riêng cho nền tảng mobile rồi lại bán ngược lại cho người dùng PC nhưng chỉ giới hạn cho nền tảng Windows 10.
Chắc chắn các trò chơi mobile sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa về cả công nghệ áp dụng lẫn việc thay đổi thị hiếu của người dùng. Tuy nhiên, chúng ta vẫn không thể so sánh được mobile với PC-Console vì 2 hướng đi hoàn toàn khác nhau, thị trường các hãng sản xuất hướng tới cũng không hề giống nhau dù có vài điểm tương đồng.
Điểm tương đồng hay ảnh hưởng ở đây là việc cải thiện cách chơi game của người dùng mobile vẫn phải dựa trên PC-Console. Rất nhiều nhà sản xuất gaming phone thường sẽ sản xuất luôn phụ kiện đi kèm sao cho cách chơi giống với console nhất, điểm hình là tay cầm chơi game và có thể hỗ trợ được cả bàn phím – chuột nhưng loại này thì rất ít.
Thị trường game mobile hướng tới nhiều hơn vẫn sẽ là các trò chơi free, dung lượng thấp và cách chơi được tối giản. Các trò chơi như vậy liên tục được xuất hiện rất nhiều và hàng ngày trên cửa hàng trực tuyến. Còn các game có dung lượng lớn, đồ họa và gameplay được đầu tư chăm chút hơn thì hãng game hiện nay sẽ tập trung hỗ trợ nó trong thời gian dài nhất trước khi phát hành phần tiếp theo. Dòng game Asphalt của Gameloft chính là một ví dụ khi từ bản Asphalt 8 lên Asphalt 9 mất tới 5 năm. Trong khi bản 7 cách bản 8 lại chỉ có 1 năm mà thôi.
Vậy game mobile có thể chạm tới hay vượt được ranh giới của PC-Console? Câu trả lời là không vì hướng đi của 2 nền tảng là hoàn toàn khác nhau, hướng tới những đối tượng cũng khác nhau. Còn nếu dùng thước đo giá trị doanh thu của thị trường thì có lẽ... mobile thắng mất rồi, nói theo đơn đấu thì game mobile đang thắng cả PC và Console nhưng nếu cộng cả PC lẫn Console thì chưa. Bạn có thể xe bảng thống kê giá trị thị trường game toàn năm 2017 vừa qua ở bên dưới.