Phụ Lục
Trời SG nắng nóng, cởi trần quần đùi mà mồ hôi háng chảy như thác Niagara. Nhân lướt danh sách game mới ra mắt gặp ngay trò Frostpunk bối cảnh mùa đông là thấy thích rồi. Thế là Mọt tui lật đật móc túi cà thẻ mua ngay về chơi.
Căn bản thì Frostpunk là một tựa game xây thành phố theo hướng sinh tồn tương tự như Banished chứ không xa hoa diễm lệ như City Skylines. Tất cả những gì bạn làm là bảo đảm nhúm dân này nở ra và thoát khỏi sự tuyệt diệt. Tuy nhiên cách mà tựa game này “củ hành” người chơi thì thật là khó mà miêu tả được.
Khởi đầu, Frostpunk lý giải bối cảnh game là khí hậu trái đất đột ngột trở lạnh, mùa đông cứ kéo dài mãi không có điểm dừng và các thành thị lớn trên thế giới đều chìm trong tuyết lạnh. Những người sống sót còn lại dắt díu nhau bỏ thành phố London đi lên phương Bắc tìm một nơi có thể trú ẩn an toàn qua mùa đông vĩnh cửu này.
Đoàn người đi lên phương bắc, nơi có trữ lượng than lớn có thể đốt để sưởi
Sau một hành trình dài đầy thảm họa như lạc nhau, bị bỏ lại, thiết bị kẹt lại trong tuyết dài, nhóm hành trình đã tìm thấy một lò đốt nhiệt bị bỏ hoang trong một hố tròn. Họ quyết định ở lại đây dựng trại sống tạm chờ tình hình ổn định hơn sẽ tiếp tục hành trình đi tìm cơ hội sống của mình. Đây chính là điểm bắt đầu game và bạn với vai trò trưởng nhóm sẽ giúp cộng đồng này sống tiếp giữa mùa đông buốt giá vĩnh hằng.
Thế là bỏ London đi tha hương miền cực bắc
Về mặt căn bản, Frostpunk vận hành như hầu hết các tựa game cùng thể loại xây dựng – sinh tồn. Bạn có thể thu thập tài nguyên thô trên mặt đất, xây dựng công trình thô sơ, phát triển lên công trình cao cấp và sống phè phỡn trên đống gia tài thịnh vượng của mình. Thực sự thì Frostpunk bỏ mất phần cuối của bạn, chỉ có hành và nhiều hành mà thôi.
Và công cụ chính để bán hành cho người chơi đó là Frostpunk đưa thêm 2 chức năng mới vào game: Pháp luật và Nghiên cứu.
Pháp luật bảo đảm cộng đồng vận hành theo nguyên tắc kỷ luật
Ngoài xử lý tài nguyên và xây nhà để cân bằng các chỉ số giúp cộng đồng sống sót, bạn phải nghiên cứu rất nhiều công nghệ để giúp mở các tính năng, công trình cao cấp. Các nguyên liệu thô thu nhặt kiểu hái lượm sẽ nhanh chóng cạn kiệt và bạn phải nghiên cứu công trình bậc cao để cho ra những nhà khai thác quặng tinh chuyên nghiệp. Các công nghệ mới cũng cần cho y tế và dân sinh vốn là những thức phát sinh ngày càng nhiều sự cố phức tạp.
Có rất nhiều thứ để nghiên cứu
Từ sự cố phức tạp đó dẫn đến chính sách và chính trị. Bạn sẽ là nhà làm luật và đề ra các chính sách để cộng đồng vận hành có kỷ cương. Tuy nhiên mỗi quyết định là một sự tranh cãi trong người dân, có người đồng tình có kẻ bất mãn từ đó sinh ra một lực lượng chống đối nhất định. Các quy định mới có những công dụng riêng, có cái được đồng thuận cao có quyết định sẽ mang lại tiêu cực nhưng cũng có lợi ích đi kèm. Đơn cử như quy định cho trẻ em làm việc hay xây nhà trẻ để chăm sóc trẻ em. Nếu bạn xây nhà trẻ lực lượng lao động sẽ rất thiếu, nhưng nếu bắt trẻ em làm việc bạn sẽ có thêm nguồn lực kha khá bù lại người dân sẽ bất mãn với bạn.
Trẻ em cần được bảo vệ hay phải góp tay lao động?
Chính từ sự bất mãn đó, game cho ra 2 thanh thông số dân sinh cực kỳ quan trọng, đó là độ bất mãn “discontent” và niềm tin “hope”. Chính vì đây là sinh tồn, người ta chủ yếu sống bằng “niềm tin” nên mỗi khi bạn cân bằng thành công các vấn đề tồn tại trong xã hội như số người chưa có nhà ở, số người bệnh, nhiệt độ sưởi ấm thì thanh niềm tin sẽ tăng. Ngược lại nếu bạn làm điều gì khiến xã hội bất đồng, thanh bất mãn sẽ tăng, một khi nó tăng đến kịch trần, bạn sẽ bị lật đổ và đuổi khỏi khu trại cho tự sinh tự diệt ngoài đồng tuyết vĩnh cửu.
Game over, bái bai
Bổ sung độ hấp dẫn cho hệ thống “chính trị” này là hàng loạt các event diễn ra trong game biểu thị bằng một đốn đen có ký hiệu, khi click vào nó sẽ cho bạn biết các nội dung xảy ra. Có những nội dung mang tính cảnh báo như thiếu nhà ở dân chúng phải ngủ ngoài bão tuyết nên ngả bệnh cần phải xây nhà thêm hay người chết không có nơi chôn cất cần phải xây nghĩa trang. Chúng sẽ cho bạn thời hạn cuối cùng để thỏa yêu cầu đã hứa với người dân, nếu thất bại thanh bất mãn chắc chắn tăng, hứa lèo là vỡ mồm. Đây là một kiểu giao nhiệm vụ thú vị mà Frostpunk đã khéo léo lồng ghép vào cho người chơi.
Các cảnh báo từ cộng đồng người dân
Một số kiểu cảnh báo khác như thư cảm ơn của những người được bạn cho hưởng các công trình ưu đãi kịp thời, các diễn biến xã hội hiện tại hay lời khuyên từ những cư dân của mình.
Khác với những game xây thành phố thường cốt truyện tự do và không mấy tiến triển sau khi đã bắt đầu game. Frostpunk tiếp tục mô tả về bi kịch của cộng đồng lưu lạc giữa bão tuyết này. Game chia giai đoạn theo mốc số ngày tồn tại của bạn từ 0 – 20 – 40 từ đó bạn có thể chơi “new game” từ những mốc đó.
Beacon là cột mốc quan trọng trong diễn biến của Frostpunk
Một điểm đột phát mở ra tiến triển của cốt truyện là nhiệm vụ chính tuyến yêu cầu bạn xây dựng beacon. Đây là một trạm trinh sát có nhiệm vụ quan sát địa hình bên ngoài cái hố tròn mà bạn đang định cư. Beacon sẽ tập hợp các đội trinh sát đi thám hiểm những vị trí có dấu vết con người và các đội này sẽ mang về nhiều lợi ích như tài nguyên, cứu thêm người dẫn về để tăng dân…
Những khám phá mới có thể khiến hoảng loạn diễn ra
Càng về sau những khám phá càng cho thấy khả năng tìm được lối thoát càng trở nên khó khăn và dẫn tới những bất ổn mới trong cộng đồng như sợ hãi, chống đối, bất mãn, tội phạm… Điều đó tiếp tục thúc đẩy Frostpunk phát triển với những biện pháp mới, luật mới, công trình mới để giữ vững an ninh cũng như cung cấp nhu yếu phẩm ngày càng tăng theo sự giãn nở dân số.
Từ đầu đến giờ có vẻ bạn sẽ nghĩ ác mộng của Frostpunk nằm ở tính năng chính trị và công nghệ. Tuy nhiên như đã nói từ đầu, cái lạnh mùa đông mới thực sự là ác mộng và nó luôn là cái có thể xé nát cái nhóm người run cầm cập dưới quyền bạn bất cứ lúc nào.
Lò trung tâm với các công trình quây xung quanh
Các căn cứ bạn đang “cắm dùi” được sưởi bằng một lò trung tâm đốt bằng… than và các công trình nhà cửa phải xây xung quanh nó. Chả biết cái thời đại nào rồi mà còn chơi trò đốt than để sưởi cho cả thành phố trong khi đã phát minh được robot tự vận hành. Chính vì trò công nghệ đốt than này mà tài nguyên sống còn của bạn cũng là than và nó ngốn một cách kinh khủng. Bạn phải luôn đảm bảo số than đào được dư xài nếu không, hết than lò tắt nhà ngói cũng “đánh bò cạp” như nhà lá.
Sưởi luôn là nỗi lo của bạn, căn bản bạn không được để căn cứ của mình quá lạnh. Những công trình như nhà ở, bệnh viện phải được sưởi đến một mức nhiệt độ nhất định mới có thể vận hành. Thiếu nhiệt dẫn đến rất nhiều thứ bất lợi như dân bị bệnh do nhiễm lạnh sẽ phải nghỉ làm việc, dân bị bỏng lạnh phải cắt bỏ tay chân dẫn đến tàn tật mất khả năng lao động nhưng vẫn phải nuôi cơm.
Bản đồ nhiệt cho thấy nhiều khu vực nhà cửa đang rất lạnh
Điểm đau đầu là để sưởi thì phải tốn thêm than để đốt, lò sưởi trung tâm càng nâng cấp càng ngốn than theo lũy tiến. Trong khi đó số dân không ngừng tăng để lấp vào những nơi cần nhân công để tăng cường khai thác tài nguyên cũng như than để đốt lò. Nó sản sinh ra vấn đề mới là xây thêm nhà và diện tích căn cứ tăng lên, thêm những điểm mới cần được sưởi.
Ban ngày có nắng mà nhiệt độ âm 60
Đặc biệt mỗi ngày sẽ có thời tiết khác nhau và càng về sau số ngày cực lạnh càng thường xuyên, những nơi sưởi tốt nay trở nên lạnh dưới mức chịu đựng buộc bạn phải tăng cường hệ thống sưởi và lại… đốt thêm hàng tấn than nữa.
Các game xây dựng khác thường cho nhân công làm việc xuyên suốt hoặc thay phiên nghỉ nên tốc độ tăng tài nguyên ổn định. Riêng Frostpunk sẽ cho bạn “lên bờ xuống ruộng” bằng cơ chế nắng lên mới làm, nắng tắt nghỉ làm. Chính vì đặc thù mùa đông lạnh cóng đó nên ban đêm khắc nghiệt không ai có khả năng làm việc, trừ các robot vẫn làm việc xuyên màn đêm.
Thống kê sản lượng than và thời gian đốt hết số còn lại trong kho
Chế độ nghỉ này kéo theo toàn bộ hoạt động của khu căn cứ như nghiên cứu, khai thác tài nguyên đều dừng lại, than thì vẫn đốt. Nó cho bạn một bài toán “méo mặt” là nếu ban ngày không tích đủ than dự trữ thì lò sưởi có thể… tắt lúc giữa đêm và thiên hạ cứ nằm đó mà tận hưởng nhiệt độ dưới âm vài chục độ. Tất nhiên hậu quả của việc đó bạn sẽ gánh toàn bộ từ sự bất mãn đến tỷ lệ bệnh tăng lên, số nhân công nghỉ ốm cao chót vót.
Nếu xét kỹ thì đồ họa game được làm khá tốt, tuy chất lượng mô hình không quá lung linh nhưng cách hiệu ứng mùa động đã che bớt khuyết điển và tăng độ “đẹp” cho game. Khi đoàn người vạch tuyết đi nhặt tài nguyên cũng để lại những dấu vết trên tuyết rất chân thực.
Độ chi tiết của lò sưởi trung tâm khi zoom lại gần
Nhạc nền game ứng dụng tiếng violin, loại nhạc cụ phản ánh cái “lạnh” cực tốt. Nếu không tin bạn hãy nghe bài “Winter” trong bản hòa tấu 4 mùa của Vivaldi sẽ thấy nhạc cụ chủ đạo là chiếc đàn này. Tiếng nhạc dạo đầu game đã đủ khiến bạn cảm thấy lạnh sống lưng như cơn gió mùa đông thổi đến.
Có thể nói độ khó của Frostpunk là khá cao, ngay ở với chế độ Normal mặc định các thông số gmae cũng khiến bạn rất vất vả để vượt qua giai đoạn đầu. Tuy nhiên nhìn chung đây là một tựa game thể loại xây dựng và sống sót hay, không dùng các style quá nhàm như zombie hay alien mà dùng một thứ đơn giản nhất là mùa đông.
Game hiện đang được bán trên Steam tại đây: https://store.steampowered.com/app/323190/Frostpunk/
Cấu hình tối thiểu: