Chơi phòng thủ trong RTS: hãy thử một lần mà xem!

Đâu là cách chơi game chiến thuật thời gian thực (RTS) đúng đắn? Nếu bạn hỏi qua các guru StarCraft, pro Đế Chế hay game thủ hardcore của Red Alert, đáp án chung mà bạn nhận được sẽ là tấn công, không ngừng tấn công, và tấn công từ thật sớm. Bạn có thể dễ dàng kiểm chứng điều này khi xem các game thủ trình độ cao thi đấu: họ đều thăm dò đối phương ngay từ đầu, và khai thác điểm yếu của đối thủ bằng nhiều chiến thuật khác nhau, khoét rộng điểm yếu đó bằng những đợt tấn công không ngừng nghỉ và kéo suy sụp đối thủ qua nhiều cuộc đụng độ nhỏ. Ngay cả khi trận chiến kết thúc với một chiến thắng quyết định của đôi bên, nó vẫn được tạo dựng trên nền tảng của rất nhiều đợt quấy rầy (harrash) và các trận đụng độ quy mô nhỏ trước đó.

Nhưng Mọt tui không thích chơi RTS như thế. Dĩ nhiên nếu muốn thưởng thức RTS ở một đẳng cấp khác, khi đối thủ của mình là những con người thực thụ ngang sức ngang tài, Mọt sẽ phải học cách chơi của pro. Nhưng trong lịch sử hơn 20 năm cày game RTS của mình, tác giả chỉ thích chơi kiểu phòng thủ. Được dân chuyên nghiệp gọi là turtling (tạm dịch là “kiểu con rùa”), kiểu chơi này xoay quanh việc dựng nên hàng loạt tường cao và hào sâu, tháp canh và lô cốt, đại pháo và súng máy trước cửa căn cứ của bạn. Kiểu chơi này biến việc xây dựng căn cứ thành nội dung chính của trận đánh, thay vì bắt bạn phải không ngừng micro quân trên chiến trường hay trong lãnh thổ của đối phương.

PC/CONSOLE

Mọt tui thích nhìn thấy những cánh cửa Barrack hay War Factory mở ra để Conscript và Rhino Tank tụ lại cùng Tesla Coil thành một bức tường thép ngăn chặn đối thủ trong Red Alert 2 (hoặc một rừng Mirage Tank đốt cháy các mũi tấn công của kẻ địch). Mọt thích xem cảnh cơn mưa Tomahawk và rocket rơi vào đội hình địch trong Generals. Và Mọt cũng rất thích xem những khẩu Browning và pháo chống tăng ẩn sau công sự xé nát những đơn vị bộ binh Đức trong Company of Heroes. Một bức màn đạn pháo và tên lửa luôn có một sức hấp dẫn tuyệt vời với một game thủ đam mê súng đạn, và tác giả tin rằng các bạn cũng sẽ thích được thấy chúng.

Không chỉ turtling trong những game RTS với súng ống và đạn dược, Mọt tui còn turtle cả trong những tựa game lấy bối cảnh Trung Cổ. Ngày xửa ngày xưa tác giả dành nhiều giờ liền vào việc xây nên những pháo đài hoành tráng nhất trong Stronghold, với lầu tháp cao ngất và những bức tường đá nhiều lớp được bảo vệ bởi chiến hào, và chỉ chịu ngừng khi game… crash. Ngày nay, Mọt turtle cùng những đứa bạn cùng sở thích trong Age of Empires 2 – chọn bản đồ Black Forest đầy cây rừng, tạo 5 AI mạnh nhất và chống đỡ những quân đoàn trùng điệp của chúng bằng pháo đài, tháp đại bác, máy bắn đá, cung thủ, xe phóng lao ẩn sau nhiều lớp tường đá. Kẻ địch sẽ không ngừng tiến lên, bị nghiền nát bởi những cơn mưa tên và đá lửa từ sau bức tường, trong khi binh sĩ của tác giả được hồi máu bởi các thầy tu. Những con voi chiến của địch sẽ quay giáo nhờ các thầy tu “wololo,” tạo nên sự hỗn loạn trong hàng ngũ kẻ địch.

Niềm vui của turtling không chỉ đến từ việc phòng thủ, mà còn được tạo ra khi bạn đau đầu chuẩn bị chờ đón các đợt tấn công và những tình huống có thể sẽ xảy ra. Liệu kẻ địch sẽ không kích bằng máy bay, “steamroll” bằng xe tăng hay rush lính? Liệu số lượng Trebuchet hiện có đã đủ để “phản pháo” kẻ địch bên kia tường? Liệu Mọt có cần đội trực thăng phản ứng nhanh để tăng viện cho điểm nóng? Liệu kẻ địch sẽ tấn công từ hướng đông hay hướng tây? Trả lời đúng những câu hỏi này chưa chắc giúp turtling thành công, nhưng nó sẽ cho Mọt sự hài lòng khi thấy mình đã phán đoán chính xác. Để đối phó với những tình huống trả lời sai, những phe phái có ưu thế trong việc turtling như Pháp trong Red Alert 2 hay Briton trong Age of Empires 2 là những lựa chọn hàng đầu.

Nhưng đối với Mọt, xây dựng nên một hàng phòng thủ vững chắc để chờ đợi kẻ địch đến thật ra chỉ mới là một nửa niềm vui. Một nửa còn lại chỉ đến khi hàng phòng thủ đó bị đâm thủng, mặc cho những nỗ lực thêm quân, sửa trụ của tác giả. Cuộc chạy đua giữa người chơi với đối thủ AI thực sự trở nên gay cấn khi bạn dồn mọi công sức và tài nguyên vào việc sản xuất lính mới và xây dựng công trình mới, tận dụng ưu thế địa hình để giành lại từng “ô đất” một trước cửa căn cứ của mình. Có thể Mọt sẽ thất bại và phải restart game, nhưng một khi thành công đẩy lùi đối phương sau những tổn thất nặng nề, với xác lính la liệt và những công trình đổ nát ngổn ngang trên chiến trường, nó đem lại một cảm giác tự hào và thỏa mãn khó có điều gì khác sánh kịp.

Đáng tiếc là đại đa số RTS xưa nay đều không ủng hộ turtling, hoặc ít nhất là khiến nó không khả thi. Gameplay của chúng đều khuyến khích game thủ bỏ lại căn cứ của mình ở sau lưng khi những đơn vị quân đầu tiên xuất hiện, thay việc quản lý căn cứ bằng việc dán mắt vào chiến trường và chỉ thỉnh thoảng trở lại khi Farm xài hết ruộng hay dân bị tấn công. Cả hai tựa RTS nổi tiếng nhất trong nhiều năm qua đều không thật “thân thiện” với chiến thuật này: Blizzard cân bằng StarCraft 2 sao cho việc phòng thủ là vô dụng, chẳng hạn việc tài nguyên nhanh chóng cạn kiệt và trụ súng của Raven bị nerf vì quá hiệu quả trong turtling, còn Company of Heroes buộc game thủ phải mở rộng và tranh giành các điểm (Control Point) trên bản đồ để có tài nguyên xây dựng quân đội.

Bên cạnh đó, do chúng ta đang trong thời đại của internet, những “hiệp ước hòa bình” như thế này gần như là bất khả thi khi bạn chơi cùng người lạ, và khiến Mọt tui gắn bó cùng nhóm bạn cùng thích turtling của mình. Bạn chỉ có thể thưởng thức niềm vui của chiến thuật “mai rùa” khi đấu với máy, hoặc chơi multi cùng bạn bè và bắt tay nhau chấp nhận không tấn công trong 30 hay 60 phút đầu tiên.

Dù vậy, Mọt vẫn vui mừng nhận ra rằng ngày nay chúng ta đã có rất nhiều tựa game được phát triển để phục vụ những game thủ yêu thích chiến thuật này. Từ các bản đồ Tower Defense của StarCraft hay WarCraft đến những tựa game kết hợp quản lý với chiến thuật như Dungeon Keeper, Evil Genius, They Are Billions, Rimworld,… và sau đó là những game Tower Defense hấp dẫn như Orcs Must Die, Defense Grid, Plants vs Zombies… game thủ thích turtling đang thực sự được quan tâm hơn hẳn.

Với những game thủ thích RTS nhanh gọn, turtling có thể bị hiểu lầm là một lối chơi chán phèo không có gì hấp dẫn, nhưng thực sự nó chỉ là một kiểu vui khác, một cách thưởng thức khác. Với turtling, bạn sẽ được thấy những trận chiến “đỉnh của đỉnh” khi hàng trăm, thậm chí hàng ngàn đơn vị quân lao vào nhau trên chiến trường, điều chỉ có thể có được sau một thời gian dài tích lũy. Nó cũng giống như làm vườn: bạn gieo hạt và chờ ngày thu hoạch – có thể là orc, zombie hay robot, nhưng tựu chung chúng đều đem lại sự hài lòng. Game thủ chiến thuật thứ thiệt cần phải được rèn luyện không chỉ bằng việc đè bẹp kẻ thù, mà còn phải biết cách “làm đẹp” và bảo vệ căn cứ của bản thân.