Phụ Lục
“Game là dành cho trẻ con” – cho đến nay khái niệm đó vẫn hằn sâu trong tim óc của rất nhiều bậc phụ huynh không chỉ ở Việt Nam mà ngay cả ở các nước phát triển vẫn chưa thể dứt được. Nhân ngày tháng 6 sau Quốc Tế Thiếu Nhi (vì thật ra ngày đó Mọt đã nhét mấy bài chủ đề trẻ con rồi nên bài này để lại sau) chúng ta sẽ cùng chém gió về cái bọn trẻ con này liên quan thế nào đến lịch sử video game.
Thực sự thì không phải tự nhiên khái niệm này sinh ra. Video Game hình thành từ những năm 1947 với bằng sáng chế đăng ký cho một trò chơi giải trí bằng 2 nốt hiển thị sử dụng ống Cathode được nộp đơn đăng ký. Nói nôm na nó là công nghệ tạo ra trò chơi từ… 2 đốm sáng chạy loanh quanh trên màn hình. Cho đến một ứng dụng thương mại gần như thành hình nhất của một video game là trò Tennis for Two với màn hình vẽ sẵn và đốm sáng đóng vai trò quả bóng đánh qua lại giữa 2 người chơi.
Tất cả những trò chơi đầu tiên đều được chế ra một cách trung lập và dành cho mọi lứa tuổi. Tuy nhiên trẻ con là nhóm lớn nhất bị hấp dẫn vào video game bởi vì… chúng có điều kiện hơn người lớn. Trong khi người lớn phải lo toan đủ thứ và có rất ít thời gian rảnh, thì bọn trẻ lại dễ thở hơn, có nhiều thời gian rỗi hơn và nhất là rất hứng thú với những cái ngộ ngộ lạ lạ. Bạn cứ thử mua một chiếc console về để ở nhà có trẻ con mà xem, cả tuần có khi bạn chả đụng vào mấy nhưng bọn trẻ có thể chơi vài tiếng mỗi ngày đều như vắt chanh. Thậm chí phải dọa đánh đòn chúng mới chịu bỏ máy ra nghỉ.
Tất nhiên, các hãng game với đầy đủ đầu óc kinh doanh nhìn ra nó từ rất sớm. Gần như tất cả các hệ máy console sơ khai đều tập trung vào yếu tố giải trí gia đình và nhắm nhiều nhất vào trẻ con. Người lớn có thể chần chừ khi bỏ 100$ – 200$ đồ cho mình chứ khi con cái khóc lóc đòi mua máy chơi điện tử thì họ lại khó kềm lòng. Dù là không mua ngay lúc đó đi nữa thì nó cũng sẽ là một món quà giáng sinh hay sinh nhật sẽ được các bậc phụ huynh ưu tiên nghĩ đến.
Cho đến tận lúc này, chúng ta vẫn có hẳn 1 nhà sản xuất nằm trong nhóm top đại gia làng game vẫn nhắm vào trẻ con và giải trí gia đình. Tôi nói ngài đấy Nintendo!
Hãng Nintendo từ lâu đã có truyền thống thiên về trẻ em và giải trí nhẹ nhàng. Các sản phẩm của Nintendo hầu hết đều có nội dung thân thiện với trẻ em, có thể kể ra như The Legend of Zelda, Mario Bros., Pokemon… Điều này tạo ra một định hướng rất khác của Nintendo khi chỉ đầu tư các cỗ máy cấu hình nhẹ và nhét vào đó các game dễ thương thân thiện thay vì dồn cả đống sức mạnh xử lý nhằm tạo ra những cảnh tóe máu thật nhất, xé xác kinh hồn nhất, cái tay rớt trên bàn, cái đầu xiên que cắm trên cửa như cá viên chiên.
Và trong một lần chơi nổi, mấy anh có máu hài ở NetherRealm Studios tạo ra con game Mortal Kombat rồi thiên hạ vô tình để bọn trẻ lấy chơi và sau đó… không còn sau đó nữa… khái niệm game dành cho con nít bị dẹp bỏ. Chúng ta có game cho con nít và… con lớn từ đó.
Nintendo không phải là tảng băng trôi duy nhất cản đường con tàu Titanic "máu me cho người lớn" của thuyền trưởng Sony Sparrow và thuyền phó Microsoft Barbossa hai ông này lật nhau suốt, rất nhiều nhà sản xuất game cũng nhắm đến đối tượng trẻ con và tạo ra game trên hầu như tất cả các nền tảng để khai thác nhóm đối tượng này.
To nhất và xứng đáng với câu kinh điển trong LMHT - “Notch đã trở thành huyền thoại” chính là Minecraft. Tất nhiên chế độ chơi Survival hơi đen tối một tí nhưng chế độ chơi được sử dụng nhiều nhất – Creative chính là một thứ trò chơi phát triển trí tuệ cho bọn trẻ. Nếu thế hệ trước có LEGO để vừa lắp vừa tưởng tượng về đủ thứ trên đời rồi từ đó lớn lên thực hiện “Hành trình Lập Chí Vĩ Đại – Khởi Nghiệp Kiến Quốc” cho riêng mình và phục vụ nhân loại thì thế hệ kế tiếp có Minecraft. Khi mà những mẫu LEGO đó trở nên “sống” trong một thế giới giả lập, thế hệ tương lai này sẽ mạnh đến mức nào nữa?
Vẫn còn rất nhiều các sản phẩm khác như Lego Games, Little Big Planet, Crash Bandicoot, Robot Arena, Splatoon, Just Dance… Chúng đều được tạo cho mọi lứa tuổi nhưng ý đồ thực sự luôn là người lớn hướng dẫn và chơi cùng trẻ con. Thực sự người lớn chơi với nhau qua những game này rất ít, trừ Minecraft, game của người lớn thiết kế rất khác.
Video game là một tác phẩm nghệ thuật mô tả lại cuộc sống hoặc phản ánh những thông điệp về cuộc sống qua một thế giới mộng ảo. Tất nhiên, có sống thì phải có “chịch nện” và sinh con đẻ cái, chúng ta có hẳn một mảng cho vụ game 18+ rồi không cần nhắc nữa nhưng bọn trẻ sinh ra trong game cũng là một đối tượng hay để khai thác. Và thực sự chúng cho ra rất nhiều câu chuyện sâu sắc về cuộc sống. Mọt đã có nhắc qua bài viết “Những đứa trẻ đen tối” vừa được đưa lên vài ngày trước, nhưng vẫn còn rất nhiều ví dụ khác.
Nếu Ellie trong The Last of Us cho ta thấy trẻ con là tờ giấy trắng nhưng chẳng may tờ giấy đó rơi vào giữa thảm họa tận thế thì nó sẽ nhăn nhúm và đen tối ra sao. Một “tờ giấy” khác tương tự cũng có thể nhắc đến chính là Clementine trong The Walking Dead hay chị em nhà de Rune trong A Plague Tale: Innocence.
Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều đứa trẻ khác mà số phận của chúng được khắc họa trong video game như một hình tượng của nghịch cảnh. Có thể kể đến đứa trẻ trong Undertale, cậu bé mắc bệnh hiểm nghèo trong Rakuen hay đứa con của nhân vật chính trong Fallout 4. Có thể nói rằng bức tranh tuyệt đẹp của video sẽ rất thiếu sắc nếu không có những đứa trẻ đó, chúng tô vẽ lên những mảng màu tối bi thảm có, sáng hạnh phúc có, xanh hy vọng có và cả đỏ nhiệt huyết cũng có.
Trẻ con đôi khi khá đáng ghét khi chúng quậy phá hoặc không được đào tạo thái độ đúng mực, nhưng cuối cùng rồi thì chúng cũng thay chúng ta giữ lấy thế giới video game. Chúng sẽ cầm lấy những tay bấm chúng ta phải buông xuống để chạy gạo nấu cơm, chúng sẽ chơi tiếp những phần game chúng ta còn dang dở, tiếp nối con đường chơi game của những bậc tiền bối đã mỏi gối già nua.
Nếu đời trước khóa chiếc NES vào tủ trước khi lao vào đời để rồi hôm nay mang nó ra kể cho bọn trẻ về một huyền thoại, liệu hôm nay chúng ta có khóa chiếc PS4 vào tủ cho bọn trẻ trâu mai sau biết về một hệ máy từng là một phần của một thế hệ trẻ con đã già?
Tags:
