Phụ Lục
Vừa mới đây, Tòa án tối cao của Mỹ vừa dỡ bỏ lệnh cấm đối với cá độ vào các trận đấu eSports, điều này có nghĩa là các bang có thể bắt đầu lên lộ trình hợp pháp hóa việc này tùy theo tình hình địa phương nếu muốn. Từ lâu nay, một số tựa game eSports như OverWatch, Dota 2, CSGO đã chính thức cho phép cá cược nội bộ trong tựa game của họ, việc này đang làm dấy lên những làn sóng tranh cãi trong cộng đồng game thủ. Thực chất, game và cá độ online đã tồn tại và song hành với nhau từ rất lâu rồi, chỉ là lần này thì quang minh chính đại hơn hẳn.
Quay ngược lại lịch sử, thể thao với cá cược như là ánh sáng và bóng tối: đối lập nhưng vẫn bổ trợ cho nhau. Con người bản chất từ ngày xa xưa đã có máu ăn thua rất cao. Không chỉ trực tiếp tham gia vào các trận đấu thể thao, họ còn dùng tài sản để đem ra cá cược với người khác, nhằm tăng sự hưng phấn ngoài lề và niềm tin vào đội tuyển mình hâm mộ hơn là đam mê thông thường. Một là bạn thắng tất cả, hai là bạn thua tất cả. Và thể thao là một nơi không thể tuyệt vời hơn để thể hiện cái khao khát hơn thua đó. Thế là cá cược ra đời, và những dịch vụ xung quanh cái ham muốn ấy cũng vì thế mà phát triển vượt bậc và tồn tại đến ngày nay.
Hãy nhìn bóng đá, môn thể thao vua là một ví dụ cụ thể của cá cược. Ngoài kết quả trận đấu, người ta còn có thể cược cả tổng số bàn thắng, bên nào ghi bàn trước, thời gian ghi bàn, vân vân. Chỉ cần bạn có thể cược, thì sẽ có người cho bạn cược. Các loại hình cá cược này đã được hợp pháp hóa ở các nước như Mỹ, Anh và các nước phát triển khác. Tại sao một thứ được xem tệ nạn lại có thể ung dung tồn tại và phát triển được chứ? Câu trả lời là vì nguồn lợi nó tạo ra là khổng lồ, không chỉ cho bản thân nó mà còn cho môn thể thao có dính dáng đến nó. Không phải không có lý do khi bóng đá được xem là môn thể thao thành công nhất trên thế giới. Vì thực tế, số tiền bỏ vào cho cá cược bóng đá còn lớn hơn rất nhiều số tiền được đổ vào đầu tư cho chính nó nữa. Dù là hợp pháp hay thế giới ngầm, chúng ta vẫn không thể phủ nhận sức ảnh hưởng của thứ ham muốn của con người này.
Khi những thông tin về cá cược hợp pháp Thể Thao Điện tử được thông qua tại một vài bang, nhiều người đang rất phấn khởi về tương lai của nền eSports thế giới. Hãy nhìn cách nó ảnh hưởng thế nào tới môn bóng đá, chúng ta hoàn toàn có thể vào tương lai sáng lạng mà nó đem lại. Lượng người theo dõi các giải đấu gia tăng khi bắt đầu cho phép cá cược, kéo theo đó là nguồn tiền đổ về từ các nhà đầu tư cũng sẽ phải tăng theo khi người chơi ngoài chơi game ra còn bị cuốn vào dòng xoáy hấp dẫn này. Tên tuổi các đội tuyển lẫn game được nhắc đến nhiều hơn, hình ảnh của họ cũng gây chú ý và giúp cho họ dành được thêm rất nhiều hợp đồng. Nhất là những nước đang phát triển khi họ có thể ổn định thu nhập, chắc chắn một điều là chất lượng chuyên môn sẽ tăng lên khi game thủ có thể toàn tâm toàn ý phát triển nghề nghiệp mà mình lựa chọn. Nó cũng thúc đẩy cái nhìn của người ngoài dần dần công nhận thể Thao Điện tử ngang hàng với các môn thể thao truyền thống khác. Và trên tất cả, đây là một ngành công nghiệp hái ra tiền.
Đơn giản là thế này, các site cá cược sẽ kiếm ra lợi nhuận bằng việc cho cá cược trên các site của mình. Muốn làm được điều đó, họ phải phân tích, nghiên cứu sâu sát và liên tục để đưa ra các kèo bet với tỉ lệ ổn định nhất. Muốn làm được điều đó, họ sẽ phải nắm rõ số liệu lẫn những phân tích chi tiết và chính xác. Thứ mà chỉ có những chuyên gia trong lĩnh vực eSports, đơn cử như game thủ chuyên nghiệp, có thể làm được. Thế là có một lượng lớn công việc được tạo ra khi hai thế lực này đứng ở 2 đầu cán cân cung - cầu. Hơn nữa, khi các site đó ăn nên làm ra, họ sẽ chi ra một lượng lớn tiền đầu tư ngược lại cho eSports, thúc đẩy sự phát triển của game hơn nữa. Nhiều team chuyên nghiệp hơn, nhiều người xem hơn và nhiều giải đấu hơn, đương nhiên cũng nhiều...kèo bet hơn. Mối quan hệ cộng sinh này thực sự không thể xem nhẹ được. Như vừa rồi, Betway, một trang chuyên về cá cược rất nổi tiếng vừa ký hợp đồng tài trợ cho hai giải đấu giàu truyền thống là IEM và ESL, đánh dấu một kỷ nguyên rực rỡ mà cả hai cùng nhắm đến.
eSports phát triển càng lúc càng lớn, thị trường càng lúc càng to ra với hàng chục ngàn khán giả theo dõi những giả đấu qua Twitch hay các nền tảng chiếu phát khác. Sẽ rất là dại dột khi bạn bỏ qua một thị trường đầy tiềm năng và màu mỡ này. Rất nhiều những trang web hay tổ chức cá cược hợp pháp đã cho phép người dùng đặt tiền vào mục eSports như Bet365, Unikrn,… Theo báo cáo vào năm 2017, đã có hơn 3 tỉ Trump đã được “đốt” vào những trang web cá cược này cho những trận đấu eSports. Điều này càng củng cố thêm những điều mà Mọt tôi đang nói ở trên về tương lai của eSports.
Hàn Quốc, đất nước của eSports. Một nơi mà cả thế giới phải ngưỡng mộ với nền công nghiệp thể thao điện tử phát triển bậc nhất. Thời mà khi game thủ thế giới còn đang loay hoay với định nghĩa eSports, thì ở Hàn Quốc nó đã trở thành một nghề được xã hội công nhận. Những game thủ chuyên nghiệp thời điểm đó được đối xử không thua kém gì các ngôi sao hàng đầu. Vậy mà, những game thủ đỉnh cao đó vẫn làm một thứ không thế chấp nhận được với nghề nghiệp của mình: bán độ. Và mới đây, người ta lại phanh phui thêm một vụ bán độ của các ngôi sao Hàn Quốc, mà nguyên nhân chính là… cá cược.
Và nếu bạn là game thủ, chắc chắn đã từng nghe qua meme nổi tiếng 322 của Solo. Màn bán độ nổi tiếng nhất làng game thế giới chỉ để lấy về 322 USD tiền cá cược sẽ mãi là vết nhơ chả thể xóa nhòa của cộng đồng game thủ. Cái gì cũng có hai mặt của nó, cá cược vừa mang đến những thúc đẩy to lớn nhưng kèm theo đó là sự tiêu cực vốn không nên tồn tại trong một môn thể thao non trẻ này. Chúng ta có thể hợp pháp hóa cá cược, nhưng chúng ta không thể kiểm soát được nó hoàn toàn. Làm sao mà biết được một đội game có “đi đêm” với các nhà cái hay là không? Nó ám ảnh tới mức khi một team đang thi đấu tốt bỗng nhiên thua một cách khó hiểu, bet thủ hay nói vui với nhau là: “Team nó đang làm kinh tế!” Hài hước nhưng thực tế nhỉ…
Các giải quyết cho vấn đề này cũng nan giải như cách nó xuất hiện vậy. Đam mê nào mà chả cần phải sống. Khi thu nhập không thể đảm bảo cho cuộc sống bản thân thì game thủ cũng có lúc phái quá chân làm liều mà thôi. Hoặc đôi khi chỉ vì lòng tham và sự bồng bột của tuổi trẻ, ai mà biết được. Mà còn tệ hại hơn khi chính các nhà cái đôi khi lại móc nối với game thủ để thực hiện hành vi phi thể thao này vì món tiền cược khổng lồ nếu trận đấu bị "lật kèo". Nếu đã xuất phát từ cả hai phía, vậy thì còn ai tin vào eSports trong sạch nữa? Rồi hình ảnh của game thủ trong mắt xã hội lại còn thêm phần khinh miệt hơn. Đó là vấn đề to lớn nhất mà ta phải đối mặt khi đưa ra quyết định bắt tay với cá cược.
Rủi ro thứ hai đến từ chính những nhà phát triển game khi họ có những động thái hạn chế đề cập đến cá cược trong những trận đấu chuyện nghiệp như Liên Minh Huyền Thoại, Dota 2,… Nhưng con số đang phản bội họ khi có có tới 38% trong tổng số 3 tỉ đô ở trên là cược cho những trận đấu Liên Minh Huyền Thoại chuyên nghiệp, đúng nhì là CS:GO rồi Dota2,... Điều này càng đẩy mối quan hệ của bên nhà cái và nhà phát triển game ra xa nếu không thể tìm được tiếng nói chung. Cũng khó trách được họ, bạn cũng đâu có muốn người ta cờ bạc trên game của mình đâu, nhất là sẽ rất khó kiểm soát việc ngăn chặn bán độ và lợi ích nhóm. Cho những ai không biết thì trang cá cược uy tín của tựa game CS:GO đã từng đường đường chính chính tài trợ cho một đội game Ba Lan vào năm 2015, không hề kém cạnh gì với những môn thể thao truyền thống, nơi mà các site cá cược là một nhà tài trợ hào phóng. Ấy vậy mà, Lounge Gaming (tên chính thức của đội game đó) đã không còn có thể góp mặt thi đấu được nữa vì rất nhiều vấn đề xảy ra. Trong đó chắc bạn cũng mơ hồ đoán ra được chứ?
Điều cuối cùng chính là rủi ro dành cho các nhà cái. eSports rất khác so với các bộ môn thể thao truyền thống khác vì thay đổi xảy ra rất bất ngờ. Ai cũng thừa biết một nhà cái khi ra một kèo đều dựa trên thông số được nghiên cứu rất kỹ lưỡng, và nó rất tốn thời gian. Nhưng bất cứ sự thay đổi nào trong eSports cũng đem đến những biến số khó lường. Như thay đổi đội hình trước khi giải đấu diễn ra một tuần, game tung ra bản cập nhật chỉnh sửa mới nhất, vân vân và mây mây. Nó không chỉ ảnh hưởng tới game thủ mà còn ảnh hưởng cực kỳ lớn đến những thông số có sẵn. Bắt buộc nhà cái phải làm việc thật nhanh để điều chỉnh thông số của mình phù hợp với tình hình trước khi lỗ nặng. Nếu không theo dõi và thấu hiểu được thế giới này, bạn sẽ sớm nhận “quả đắng” mà thôi.
Suy cho cùng, vẫn còn rất nhiều thứ bòng bong trước khi có thể phán xét được thay đổi này sẽ tích cực hay tiêu cực tới nền Thể Thao Điện Tử vẫn còn quá mới mẻ với thế giới này. Tất cả chỉ mới bắt đầu, con đường còn rất dài phía trước. Câu hỏi có được hay không đành đợi thời gian trả lời vậy.