Trong những năm gần đây, chúng ta có hai dòng game lấy đề tài hậu tận thế rất nổi bật là Metro và Fallout. Vì thế, sự so sánh giữa hai series là khó tránh khỏi: chúng đều khai thác cuộc đấu tranh sinh tồn của con người sau chiến tranh hạt nhân, đều là cuộc phiêu lưu của nhân vật chính trong một thế giới đầy rẫy những sinh vật biến dị gớm ghiếc và những băng đảng tội phạm “cắt đất làm vua.” Tuy nhiên, nét tương đồng giữa đôi bên có lẽ chỉ dừng lại ở đó, bởi một trò chơi mang nét lạc quan đến buồn cười, còn một bên lại xoáy sâu vào sự tuyệt vọng mà những người còn sống phải gánh chịu.
Với những người sống sót của Metro, cuộc chiến tranh hạt nhân hủy diệt thế giới mà họ từng biết là một ký ức còn rất mới mẻ, sống động như chỉ vừa diễn ra ngày hôm qua, và họ kinh hoàng khi nghĩ về cuộc chiến đó. Bề mặt của hành tinh không còn là nơi có thể sinh tồn, và những người sống sót nghĩ rằng mình sẽ chỉ có thể chui rúc dưới lòng đất cho đến hết cuộc đời. Trong suy nghĩ của những cư dân Metro, nếu may mắn thì cháu của cháu họ sẽ là những người được trở lại sinh sống dưới ánh mặt trời, còn bản thân họ sẽ chấm dứt cuộc đời bên dưới nhiều mét đất, giữa những bức tường vững chãi như nhà giam của các nhà ga và những tuyến metro.
Thật vậy, bề mặt Moscow là một vùng đất chết mà chỉ những kẻ can đảm hoặc liều lĩnh nhất mới dám khám phá. Chỉ những Ranger dũng cảm nhất dám cầm súng và trèo lên bề mặt để đối đầu với những sinh vật mà họ gọi là “Demon,” đánh đổi tính mạng của mình lấy những nguyên vật liệu và nhu yếu phẩm cần thiết cho cộng đồng người sống bên dưới lòng đất. Khi bại lộ dưới ánh mặt trời, giữa những tòa nhà đổ nát và cháy sém, ngay cả không khí cũng có thể giết chết họ.
Mà thật ra ngay cả giữa các bức tường bê tông và những cánh cửa thép của Metro, cuộc sống cũng không an toàn. Lũ quái vật biến dị len lỏi khắp nơi và cả “Dark One,” một chủng tộc kỳ dị có vẻ như giết chóc con người mà không cần lý do tồn tại bên trong những đường hầm này.
Metro là một tựa game của sự sợ hãi. Thế giới mà con người đang tồn tại đã quay ngoắt 180 độ để trở nên thù nghịch và không có chỗ cho họ thả lỏng cảnh giác. Nó mô tả điều gì xảy ra khi con người trở về thời kỳ của những bộ tộc nhỏ nhoi, hoang dã và thô bạo của thời tiền sử. Những bộ tộc đó có thể không phải được tổ chức theo họ hàng, mà theo “lý tưởng” của từng nhóm người, nhưng chúng vẫn là những bộ tộc không hơn không kém.
Trong khi những người sống sót của Metro sợ hãi tương lai và co cụm với nhau, những cư dân Fallout (Survivor) lại may mắn hơn hẳn. Họ được ẩn náu trong những hầm trú ẩn an toàn, được tận hưởng một cuộc sống sung túc (nếu không phải là vật thí nghiệm) để chờ ngày trở lại với mặt đất trong khi chất chứa niềm hi vọng gầy dựng lại nền văn minh. Survivor được quyền lựa chọn sống tốt và cư xử tốt với người xung quanh, trong khi lựa chọn duy nhất của Metro là sống sót.
Trong khi các Ranger của Metro chỉ thấy bão tuyết của mùa đông hạt nhân và quái vật vung cánh trên nền trời, người sống sót của Fallout đối mặt với tương lai trong một bộ trang phục hào nhoáng, được chào đón bởi trời xanh, mây trắng, một thế giới đầy hi vọng và những bản nhạc cổ xưa trào dâng trên sóng radio. Nếu một Ranger phải đeo mặt nạ và đếm từng giây đến lúc thay bộ lọc không khí, thì Survivor lại có thể nhắm mắt lại, dang tay và hít khí trời vào đầy lồng ngực trong một hơi dài, sảng khoái và kiêu hãnh.
Tất cả đều nói với họ rằng một tương lai tươi sáng đang chờ đợi ở phía trước.
Mà thật ra ngay cả vũ khí hạt nhân cũng không quá tệ hại trong Fallout. Khi những thảm họa mà vũ khí hạt nhân có thể gây ra được thể hiện qua những hình ảnh hoạt hình vui nhộn và màu sắc tươi sáng, chúng trông có vẻ vui tươi và… vô hại hơn nhiều. Vault Boy, mascot luôn tươi cười của Fallout thực sự đã biến việc sinh tồn sau tận thế thành một cuộc vui trên nền nhạc của những năm 80 thế kỷ trước.
Sinh tồn sau tận thế có vẻ không quá đáng sợ trong Fallout 4.
Ngay cả sự lựa chọn về tiền tệ của hai trò chơi có lẽ cũng phần nào cho thấy giá trị mà mỗi tựa game theo đuổi. Trong khi Fallout sử dụng những nắp chai Nuke-Cola, thứ thức uống gắn liền với tiếng xì vui tai của bọt khí thì trước Metro Exodus, Metro sử dụng những viên đạn. Tài sản của con người trong Metro tương đồng với khả năng giết chóc của họ, trong khi giá trị của họ trong Fallout được đo bằng đại diện của một niềm vui.
Với Metro Exodus, bầu không khí nghẹt thở bao quanh dòng game Metro mới trở nên nhẹ nhàng hơn đôi chút, khi Artyom cuối cùng được thấy những gì nằm bên ngoài Moscow, được cùng với chiến hữu và gia đình rong ruổi trong một hành trình dài tìm đến với một niềm hi vọng mới. Trò chơi cho bạn thấy những cộng đồng khác sống sót mà không cần đến những bức tường của hệ thống metro của Moscow, và mở ra cả một chân trời mới đầy hi vọng cho những người còn sống trong lo lắng và hãi hùng bên dưới lòng đất. Dù Metro sẽ không bao giờ giống với Fallout, một tia hi vọng đã được mở ra và có lẽ một ngày nào đó thật xa, chúng ta sẽ được thấy Artyom và Anna (hay con cháu của họ) bắt tay vào việc xây dựng lại những ngày huy hoàng của nhân loại.
Tags:
