Phần mềm giả lập – Những gì tôi yêu

Phụ Lục

• Giả lập –trở về với tuổi thơ
• Tính pháp lý và tầm quan trọng

Vào một ngày không được đẹp trời lắm khi trời tối đen xầm xì như mực, gió rít gào điên cuồng qua khe cửa, những giọt mưa bắt đầu chậm chạp đổ xuống như vũ bão và khiến lòng anh buồn bã như ngày em đi. Ok được rồi, nói chung đây là một buổi chiều mưa bão ầm ầm, mạng mất như chưa từng được mất, buồn như con chuồn chuồn và chán như con gián đối với 1 gamer chân chính.

Trong thời gian ngồi đếm kiến ngắm trần nhà đó người nông dân không biết làm sao, đột nhiên lại nhớ tới cái chương trình giả lập PS2 để trong máy mấy năm trời chưa đụng tới. Và thế là sẵn còn mấy cái ISO download lậu được từ thời đồ đá, anh ấy bật chúng lên và bắt đầu “tìm về tuổi thơ dữ dội”.

Giả lập –trở về với tuổi thơ

Với những thế hệ 8x và đầu 9x, những chiếc máy chơi game cổ lỗ sĩ có tuổi đời tính hàng chục năm từ: Nes, Snes hay còn gọi là điện tử băng 4 nút, cho đến những thể loại Gameboy trắng đen chưa tô màu cầm tay, và gần gũi hơn một chút là huyền thoại Ps1 và Ps 2 đã là những thứ ăn sâu vào trong tiềm thức. Đó là kỷ niệm của một thời nhịn ăn sáng để dành vài ngàn chơi điện tử, trốn học rủ nhau rồng rắn tụ tập, hay vài chục thằng bu lại nhìn một thằng chơi không biết chán.

Theo thời gian khi ta lớn lên những hệ máy này cũng bị mai một và biến mất, đến ngày hôm nay nếu muốn tìm lại kỷ niệm một phần tuổi thơ thì cực khó, vì đơn giản là chúng đã không còn được sản xuất nữa. Và đó là lúc mà những phần mềm giả lập ra đời, và trở thành cứu cánh cho lớp game thủ già như tác giả.

Các trình giả lập chắc hẳn đã không còn là thứ quá xa lạ với mọi người nữa, vì gần như bất cứ gamer nào cũng đã từng thử qua nó. Tất cả mọi hệ máy cũ và mới đều có giả lập, như một phần công sức của rất nhiều thế hệ gamer kỳ cựu muốn tìm lại tuổi thơ. Cũng như thú vui giải trí của cơ số dân PC không có điều kiện chạm tới đám console đắt đỏ, mặc dù điều kiện tiếp xúc có hơi muộn màng.

Tầm quan trọng và độ phổ biến của các phần mềm giả lập là không cần phải bàn, vì nó là chất xúc tác kết nối giữa các thế hệ gamer cũ và mới lại với nhau, hầu hết các hệ máy console hiện tại như PS4 và Xbox One đều có khả năng giả lập cho phép chơi lại các tựa game cũ từ PS2 hoặc Xbox 360. Đôi lúc nó còn là chiêu bài để chữa cháy trong lúc khó khăn, thí dụ như ở buổi bình minh của PS4 khi chưa có các con bài độc quyền, thì việc cho phép chơi lại các tựa game PS2 với độ phân giải cao hơn phần nào giúp người mua có cái để làm. Nintendo thậm chí còn có cả một hệ thống giả lập toàn bộ hệ máy cũ của mình có tên là Virtual Console, các game kinh điển một thời có thể mua online và chơi trên Will U hay 3DS dễ dàng.

Tính pháp lý và tầm quan trọng

Hiển nhiên đối với đại đa số người chơi phổ thông và các PC Master Race Gamer, thì các phần mềm giải lập được phát triển tự do mới là thứ quen thuộc với họ nhất. Chúng rất dễ tiếp cận, được nâng cấp liên tục và quan trọng nhất là hoàn toàn miễn phí. Nhưng có một vấn đề đặt ra là những thứ này liệu có đang xâm phạm bản quyền của các ông lớn như Sony hay Nintendo hay không, và nó hoàn toàn hợp pháp chứ?

Trên cơ bản vấn đề này hơi bị phức tạp, đầu tiên chúng ta hãy xét tới cốt lõi của các chương trình giả lập là những phần mềm Bios và các games để chơi (hay chúng ta thường dùng tên là mấy loại Roms ý). Bios thì nghe tên các bạn cũng có thể suy đoán nó là thứ cơ bản để khiến phần mềm giả lập hoạt động, còn Roms thì hiển nhiên là quan trọng rồi vì không có nó thì chơi kiểu gì, và 2 thứ này thường là được trực tiếp lấy ra từ các nguồn chính là máy và đĩa game. Ồ nghe hơi có mùi xâm phạm bản quyền ở đây đúng không?

Trên thực tế thì điều này vừa đúng lại vừa sai, đầu tiên phải xét đến luật bản quyền là: “Nếu bạn đã sở hữu máy hoặc đĩa game gốc, thì bạn có quyền giữ 1 bản back up bất kỳ của nó để lưu giữ khi cần dùng lại, nhưng không được chia sẻ và phát tán ra ngoài”. Vấn đề ở đây là làm sao mà chứng minh được cái thứ bạn đang dùng trong máy có phải là được lấy từ game bạn đã mua cách đây gần 20 năm không, không ai rảnh và cũng không ai đủ sức để làm điều này cả. Còn vấn đề thứ 2 thì lại đi vào vòng quay cũ, đó là việc chia sẻ tài nguyên trên mạng, nói cho dễ hiểu là chừng nào mấy site torrent lậu còn chưa bị dẹp thì đám Roms này vẫn cứ bất tử.

Vả lại điều quan trọng nhất là những games này không còn mang lại lợi nhuận cho các hãng game, hơn nữa phần mềm giả lập còn giúp mọi người nhớ tới chúng nhiều hơn, thế nên chả có lý do gì để cấm cả. À mà cái này chỉ áp dụng cho những máy game cũ thôi, chứ cứ thử mà đi đụng chạm vào mấy hệ máy mới như PS4 thử xem, lại chả bị Sony kiện cho vỡ mặt ra.

Giả lập không đơn giản chỉ là công cụ dành cho những người già hoài niệm tuổi thơ, nó là còn thứ nâng tầm những trò chơi huyền thoại với hình ảnh cũ kỹ lên một tầm cao mới. Nếu so sánh về đồ họa đơn thuần thì các trò chơi ra mắt cách đây hơn 10 năm không thể nào bằng mấy cái bom tấn bây giờ được, chưa kể lúc đó Tivi của chúng ta nhiều khi còn đang là mấy cái CRT to đùng và xấu nhòe.

Giả lập có thể giải quyết hầu hết các vấn đề này với lợi thế hình ảnh hơn hẳn, vì giả lập là phần mềm chạy trên PC nên nó có những tùy chỉnh mà console không bao giờ có. Với lợi thế card đồ họa thì những game từ thời PS2 sẽ được nâng cấp hình ảnh lên chuẩn 1080p, thứ mà console truyền thống không bao giờ có. Và hiển nhiên chơi FFX trên 1 cái LCD 4k 40 inch là hơn hẳn mọi thứ mà bạn cần để trải nghiệm tuổi thơ đúng không nào, và những thứ này chỉ có thể có từ giả lập mà thôi.