Phụ Lục
Một tháng sau ngày đặt tên cho trò chơi của mình là Minecraft, Markus bắt đầu thử bán game. Anh ta cập nhật trò chơi của mình một lần mỗi tuần, liên tục bổ sung những tính năng mới khiến doanh số của trò chơi không ngừng tăng lên. “Lý do có lẽ là vì người ta bàn về trò chơi,” Markus nhận định. Anh vốn là một thành viên rất tích cực của cộng đồng TIGSource, và bây giờ anh bắt đầu có những người theo dõi mình trên Twitter hay Tumblr.
Người ta bàn về Minecraft bởi một lý do đơn giản: nó chẳng hề có tí hướng dẫn nào. Bạn có thể thử mày mò, nhưng hỏi người khác luôn luôn nhanh chóng và dễ dàng hơn. Bạn có thể dễ dàng làm ra bàn chế tạo (Crafting Table) từ bốn tấm ván gỗ, nhưng để biết được giường cần 3 ván gỗ + 3 lông cừu đòi hỏi nhiều công sức thử-và-sai hơn nhiều.
Crafting Table
Ngày càng nhiều người chơi Minecraft, ngày càng nhiều người nói về nó trên các diễn đàn như 4chan hay Reddit. Khi doanh số bán ra đạt đến 15.000, Markus biết mình đang có một thứ gì đó lớn lao hơn hẳn một game indie và càng không phải những trò chơi trên nền Flash mà anh từng làm cho Midasplayer.
Trước khi có được thành công, Minecraft đã trải qua nhiều thử thách. Phiên bản chơi được đầu tiên của nó được Markus tải lên TIGSource vào ngày 17/5/2009, đi kèm lời cảnh báo “đây là bản alpha, nên có thể sẽ crash.” Trò chơi có một khởi đầu rất khiêm tốn khi chỉ 40 người chịu bỏ ra khoản tiền 10 Euro trong ngày hôm đó, nhưng những game thủ đầu tiên đó vẫn cảm nhận được sức hấp dẫn kỳ lạ của Minecraft. Chỉ sau 12 phút, những lời khen ngợi đầu tiên bắt đầu xuất hiện.
“Ôi chà, khá hay đấy.”
“Tôi mong anh làm được cái gì đó thật hay từ đây, bồ tèo. Tôi nghĩ nó rất có tiềm năng.”
Một giờ sau đó, công trình đầu tiên trong Minecraft được đăng tải lên internet.
Đây là bức ảnh đầu tiên trong lịch sử Minecraft
Những người khác cũng tham gia, và chia sẻ những gì họ làm được. Một pháo đài, một lâu đài, kho báu bí mật, một con tàu quá xấu để up hình. Có rất nhiều game indie được tải lên TIGSource mỗi ngày, nhưng không nhiều game nhận được sự chú ý mà Minecraft có. Markus theo dõi topic của mình, lắng nghe những phản hồi về lỗi và bàn luận về tương lai của trò chơi với những người khác. Anh biết rằng mình đã đi đúng hướng.
Sang tháng 6, Markus bắt đầu nói về kế hoạch thu phí của mình. Những ai đã trả tiền sẽ nhận được tất cả những cập nhật trong tương lai hoàn toàn miễn phí. Phiên bản beta sẽ có giá 20 USD, còn bản hoàn chỉnh sẽ là 26 USD. Anh bắt đầu bán game qua tài khoản PayPal của mình vào ngày 12/6/2009, điều sau này dẫn đến một tai nạn dở khóc dở cười với PayPal.
Sau thành công nhỏ ban đầu trên internet, Markus chia sẻ về Minecraft với mẹ mình. Anh nói với bà về những công trình, tính năng khám phá, bầu không khí mới mẻ mà trò chơi mang lại. Anh giải thích rằng làm thế nào trò chơi sẽ vừa dễ chơi lại vừa phức tạp. Rằng nó sẽ trở thành một thứ gì đó vĩ đại. Có lẽ anh nên nghỉ việc để tập trung hoàn toàn vào Minecraft. Mẹ của Markus động viên anh và nói rằng đó là một ý tưởng rất hay, nhưng cũng khuyên anh nên thử bắt đầu bằng việc chỉ làm bán thời gian, thay vì nghỉ hẳn bởi làm game indie không phải là một nghề có thể giúp người ta sống sót vào thời điểm đó.
Thật ra, bà không hiểu gì về những gì con trai mình đang nói, và đang nhớ về những ngày Markus vừa tốt nghiệp, khi anh không tìm việc, không học tập, chỉ bước ra khỏi cửa vài ngày một lần. Điều gì sẽ xảy ra nếu dự án mới này chỉ đem lại cho Markus niềm vui như khi chơi LEGO hồi tiểu học, chứ không thể giúp chàng trai này có được thu nhập ổn định cho mình? Bà rất lo lắng, nhưng vẫn thấy được ánh sáng trong mắt con trai mình khi nó nói về trò chơi.
Trong quá trình làm việc cho Midasplayer, Markus quen với Jakob Porser, một lập trình viên khác có cùng đam mê làm nên những trò chơi của riêng mình. Hai người chia sẻ với nhau về giấc mơ lập nên studio làm game riêng, rồi Markus quyết định bỏ Midasplayer sau khi bị cấm làm game trong thời gian rảnh.
Sau khi rời khỏi Midasplayer vào năm 2009, Markus trở thành một lập trình viên web ở jAlbum, một trang web chia sẻ hình ảnh. Giám đốc của jAlbum là Carl Manneh, một người được Markus mô tả là “một doanh nhân bình thường, với niềm đam mê ấn tượng.” Anh ta trẻ, nhanh nhạy, đã có đến ba công ty khác nhau khi chỉ mới 30 tuổi. Chúng là một công ty bán dây cột giày, một studio ghi âm ở trung tâm Stockholm, và jAlbum. Markus nghĩ rằng Carl vận hành những công ty của mình rất tốt, còn Carl cũng hiểu niềm đam mê làm game của Markus.
Vị CEO của jAlbum thậm chí còn bày tỏ sự hứng thú với những dự án riêng của Markus và chia sẻ ý tưởng của mình. Carl hoàn toàn khác biệt với những ông sếp mà Markus từng gặp ở Midasplayer: anh khích lệ Markus, cho Markus thời gian, cơ hội cần thiết để cân bằng giữa công việc với đam mê.
Từ trái sang phải: Carl Manneh, Markus Persson và Jakob Porser
Đến tháng 6/2010, Minecraft đã bán được 400 bản một ngày, ở cái giá chỉ khoảng 6 USD mỗi bản. Markus và Jakob nghĩ rằng đã đến lúc để bỏ việc. Thế là họ lôi kéo Carl tham gia vào việc thành lập Mojang. Cả ba quyết định đăng ký quyền sở hữu trí tuệ Minecraft cho Markus dưới danh nghĩa Notch Development, đồng nghĩa với việc hầu hết doanh số trò chơi sẽ đi vào túi của anh. Vào lúc này, đã có 200.000 bản Minecraft được bán ra, dù Markus chưa hề chi một xu nào vào quảng cáo. Bản beta đầu tiên của game được ra mắt vào tháng 11/2010, giá của trò chơi được nâng lên 20 USD. Việc game bán quá chạy cũng gây ra chuyện dở khóc dở cười: số tiền khổng lồ chảy vào tài khoản PayPal của Markus khiến dịch vụ này tưởng Markus là một kẻ lừa đảo và khóa tài khoản của anh.
Markus Persson, kẻ lừa đảo?
Nhưng đó chỉ là chuyện nhỏ nhặt trong khi doanh số của trò chơi vẫn không ngừng tăng lên. Những ý tưởng hấp dẫn được tập hợp từ Dungeon Keeper, RollerCoaster Tycoon, Dwarf Fortress và Infiniminer đã khiến trò chơi trở nên không thể cưỡng nổi.
Tháng 1/2011, một triệu bản.
Tháng 4/2011, bốn triệu bản.
Chỉ trong vòng hai năm, Minecraft đã đạt được thành công rực rỡ. Đến cuối năm 2011, mỗi ngày có khoảng 20.000 bản game được bán ra. Vào lúc này, Markus đã chuyển vai trò trưởng nhóm phát triển Minecraft cho Jens Bergensten để tiếp tục phát triển những tựa game mới. Anh cũng cưới Elin Zetterstrand, cô gái anh quen từ 2006 qua game. Elin là “game tester” quan trọng nhất trong cuộc đời của Markus, và họ có với nhau một cô con gái.
Ảnh cưới của Markus và Elin
Một buổi tối chủ nhật cuối tháng 2/2012, một buổi “đại tiệc” diễn ra tại The Café Opera, một câu lạc bộ đêm ở Stockholm, giữa tiếng nhạc điện tử ầm ĩ và 1,5 lít vodka Grey Goose pha Red Bull. “Chúng ta sẽ nốc hết đống này,” Carl hào hứng tuyên bố. Họ đang chúc mừng sự thành công của chiến dịch gây quỹ từ thiện Mojang, khi một trò chơi mới được tạo ra trong 60 giờ, thu được một khoản tiền hơn 458.000 USD cho các tổ chức từ thiện.
Catacomb Snatch, trò chơi được Mojang làm trong 60 giờ.
Sang tháng 5/2012, Mojang tung ra phiên bản Minecraft trên Xbox 360, và bán hơn 1 triệu bản chỉ trong vòng một tuần. Với một công ty chỉ có khoảng 30 nhân viên, thành công và lợi nhuận của Minecraft có vẻ như là vô tận. Họ kết thúc năm 2012 với doanh thu 230 triệu USD, trong đó 150 triệu USD là lợi nhuận và 101 triệu USD trong số này chảy vào túi của Markus. Đó là một con số khổng lồ so với mong ước ban đầu của Markus, khi anh nghĩ rằng nếu trò chơi bán được 20 bản mỗi ngày, anh sẽ có một khoản thu nhập kha khá đủ để yên tâm rời bỏ công việc lập trình viên của mình.
Minecraft và Mojang trở thành tiêu điểm của các nhà đầu tư. Carl Manneh kể lại rằng trong năm 2013, anh đã nói chuyện với hơn 100 công ty đầu tư khác nhau, nhưng chưa từng nghĩ đến chuyện nhận đầu tư vì Mojang không cần tiền. Là một công ty tư nhân, Mojang được săn đón một cách chưa từng có. Khi trò chơi đạt mốc 10 triệu bản, một tổ chức đầu tư mời toàn bộ công ty sang Monaco “ăn chơi nhảy múa” suốt 3 ngày trên du thuyền. Tỉ phú Sean Parker thậm chí còn mời bộ ba lên máy bay riêng của mình sang ăn chơi ở London, nhưng khoản đầu tư của ông cũng bị từ chối.
Thành công của Markus lại đi kèm với những điều đau buồn. Tháng 12/2011, người cha nghiện ngập và trầm cảm của anh tự sát, còn Elin ly dị với Markus chỉ 6 tháng sau đó. Markus thử trở lại với công việc phát triển game bằng một dự án mới được gọi là 0x10c, nhưng nó bị bỏ dở vào năm 2013 bởi Markus cảm thấy rằng mình không còn sức sáng tạo.
Thành công không đi kèm hạnh phúc
Gánh nặng là “bộ mặt” của Minecraft cũng oằn trên đôi vai anh. Rừng lớn có đủ thứ chim, và game lớn có đủ thứ game thủ. “Tôi ngán ngẩm việc người ta quá tàn nhẫn trên mạng. Bạn thấy những bình luận xấu, và có vẻ như chúng đều được viết với font chữ lớn hơn,” - Markus cho biết. Bởi quá hòa nhập vào thế giới ảo, nên anh cảm thấy bị xúc phạm mạnh mẽ bởi lời lẽ của cư dân mạng. Bước sang năm 2014, Markus cảm thấy mình đã quá mệt mỏi, và đăng tải một mẩu Tweet vào tháng 6/2014: “Có ai muốn mua cổ phần của tôi trong Mojang để tôi sang trang mới trong cuộc đời?”
Không cần phải nói, điện thoại của Markus reo liên tục, rồi chỉ 3 tháng sau đó, Microsoft đã trở thành chủ mới của Mojang sau khi chi khoản tiền 2,5 tỉ USD. Quyết định bán Mojang cho Microsoft của Markus bị chỉ trích bởi hàng triệu fan của Minecraft, một phần bởi bản thân Markus từng chê bai gã khổng lồ này không tiếc lời. Nhưng với bản thân Markus “Notch” Persson, quyết định này không phải là vì tiền, mà là để thoát khỏi những điều đã ám ảnh anh bao lâu nay. Để chúc mừng cho ngày dứt áo ra đi, Markus mua ngôi biệt thự rộng hơn 2.000 mét vuông ở đồi Beverly với giá 70 triệu USD.
Minecraft trở thành con gà đẻ trứng vàng của Microsoft
Trong khi đó, Minecraft vẫn là một thành công rực rỡ trong tay Microsoft, khiến Mojang trở thành một món hời ngay cả với cái giá 2,5 tỉ USD. Ngày nay, đã có hơn 144 triệu bản Minecraft được bán ra (gấp 4,3 lần PUBG), 74 triệu người vẫn đăng nhập đều đặn mỗi tháng. 15.000 chiếc vé tham dự Minecon 2016 bán hết veo chỉ trong vài giây mặc cho cái giá 300 USD, và những người tham dự vào sự kiện này kéo dài qua mọi lứa tuổi, từ 4 đến 77.