Minecraft - 10 năm hành trình của Notch và của tôi

Bạn có còn nhớ ngôi nhà đầu tiên trong Minecraft của mình?

Với Mọt, đó là một ngôi nhà giữa đồng hoang được xây bằng gỗ, đất và đá, cùng một bức tường đất cao 5 mét rào kín xung quanh, nhưng vì một lý do nào đó, quái vật vẫn xuất hiện. Bên dưới lòng đất ngôi nhà là cả một hệ thống đường hầm chật hẹp 2x1 chẳng khác gì địa đạo Củ Chi – không phải Mọt tui lo xa, mà bởi vì đó là cách di chuyển tìm thức ăn an toàn nhất trong những đêm đói lòng mà lại chưa biết cách để… ngủ. Tác giả phải điều khiển nhân vật của mình đào hàng trăm mét dưới lòng đất, và chỉ trồi lên khi cảm thấy đã đi đủ xa. Nếu may mắn, sẽ có một vài chú heo hồng tròn trĩnh ở xung quanh, đem lại cho Mọt một chút thức ăn để tiếp tục cuộc hành trình đào bới.

Rồi thời gian trôi qua, và những công trình mà Mọt tui xây nên được thăng cấp. Một ngôi nhà trên cây cao chạm mây trong thế giới Survival cùng thằng bạn thân, với ngọn hải đăng cao trăm mét có bốn bức tường bằng… cát (ai bảo cát là vô dụng?). Tòa lâu đài kiên cố bao trùm cả một hòn đảo, với dân làng bị… bắt cóc về từ cách xa đó hàng km. Một con tàu sân bay với nhóm bạn bốn người. Rồi Mọt biết về Redstone, về những “nông trại” đem lại sắt cùng đủ loại tài nguyên mà chủ nhân chỉ cần xây lên và chờ đợi.

Trong khi Mọt lên đời những công trình của mình trong Minecraft, bản thân Minecraft cũng được “lên đời”. Tựa game xây dựng và khám phá được phát triển bởi chỉ một mình Markus Persson ngày nào giờ đã bán được hơn 176 triệu bản (số liệu tháng 5/2019), và phiên bản Free to Play của nó do NetEase phát hành tại Trung Quốc cũng có hơn 200 triệu lượt tải về. 112 triệu người đăng nhập vào Minecraft hàng tháng, và đến năm 2022, chúng ta sẽ được xem một bộ phim live-action được xây dựng trên nền tảng thương hiệu này.

Một phim live-action do fan thực hiện.

Minecraft đã ảnh hưởng rất nhiều đến ngành công nghiệp game. Ban đầu, Markus quyết định bán phiên bản Alpha chưa hoàn chỉnh của trò chơi để game thủ có thể chơi thử và phản hồi, đồng thời hứa rằng những ai đã mua bản Alpha sẽ nhận được phiên bản hoàn chỉnh miễn phí. Hàng nghìn game thủ nhảy vào trò chơi bởi sự độc đáo và sáng tạo của nó – trong đó có Mọt. Điều này đem lại cho Markus khoản thu nhập cần thiết để rời khỏi công việc cũ của mình, thành lập Mojang và thuê người giúp đỡ để cải thiện chất lượng của Minecraft từ những phản hồi của người chơi.

Bạn có thấy quen thuộc không? Đó có vẻ chính là tiền thân của hình thức Early Access mà ngày nay, hàng ngàn nhà phát triển từ nhỏ đến lớn sử dụng để giảm thiểu rủi ro cho tựa game của mình. Nhờ Early Access, nhà phát triển biết được game thủ của mình muốn gì và chiều họ ngay lập tức, thay vì bỏ ra vài năm làm một trò chơi rồi tung nó ra và… thắp nhang cầu nguyện trò chơi sẽ đánh trúng thị hiếu của một nhóm game thủ đủ nhiều để đem về lợi nhuận cho studio. Vì vậy, Mọt có thể nói rằng Minecraft đã thay đổi cấu trúc và mô hình hoạt động của ngành công nghiệp game.

Nó thậm chí còn thay đổi cả cách mà chúng ta chơi game. Trong Minecraft, bạn không thắng hay thua (trừ khi đồ của bạn cháy trụi trong dung nham, để lại cho bạn một cảm giác “ỉu xìu như bún thiu”), mà chỉ thưởng thức. Nó tạo ra một thế giới đầy những khối vuông mà người chơi có thể tự do khám phá và khai thác. Bạn có thể tự tạo ra niềm vui cho mình, đặt ra luật chơi cho chính mình, và cùng bạn bè thưởng thức nó. Sự kết hợp giữa khai phá và sáng tạo với tính năng cộng đồng khiến Minecraft trở nên đặc biệt, trở nên nổi trội giữa rừng game.

PC/CONSOLE

Và khi nói rằng cộng đồng YouTuber giúp Minecraft nổi lên, Minecraft cũng đem lại cho các YouTuber một tương lai tươi sáng. Vào những năm 2010, thể loại video “Let’s Play” nơi người ta quay lại cảnh mình chơi game và chia sẻ online chỉ mới manh nha, và sự thú vị của Minecraft gần như là một bệ phóng cho các YouTuber lựa chọn nó. Một vài YouTuber lớn nhất ngày nay như Stampy Cat, Amy Lee hay DanTDM là những người đã xây dựng nên kênh triệu subscriber của mình bằng các video Let’s Play Minecraft ngày nào. Và thế là Mọt tui có thể nói rằng Minecraft đã giúp các YouTuber đó “đổi đời”, cũng như phần nào giúp YouTube trở thành dịch vụ video thống trị như ngày nay.

Minecraft còn có nhiều đóng góp quan trọng khác cho thế giới trong thập kỷ qua. Vào năm 2015, Mojang hợp tác cùng Hour of Code để tạo ra một chương trình dạy các fan của Minecraft những kiến thức lập trình cơ bản. Họ còn tạo ra Minecraft Education Edition, phiên bản Minecraft miễn phí để hàng trăm trường học trên khắp thế giới có thể đem lại những bài học thú vị cho học sinh của mình, và chứng tỏ rằng game chẳng những không hề vô bổ mà còn có chỗ trong trường học của chúng ta.

Với Mọt tui, giá trị của Minecraft nằm ở tính cộng đồng của nó. Ngoài thế giới đầu tiên nơi Mọt sống trong một ngôi nhà sơ sài trên một hệ thống địa đạo khổng lồ, tất cả những thế giới mà Mọt tạo ra sau đó đều là để chơi cùng với bạn bè. Mọt đã bỏ ra hàng trăm, hoặc có thể là hàng ngàn giờ xây dựng, đào đắp và chăn nuôi trong Minecraft cùng nhóm bạn của mình, và những tình huống hài hước mà trò chơi đem lại luôn biến thành dịp để cả nhóm cùng cười những lúc “trà dư tửu hậu” họp mặt offline.

Giá trị của những khoảnh khắc đó là không thể đo lường. Minecraft không chỉ là một đề tài chung, mà còn trở thành một phần cuộc sống của cả nhóm – không chỉ nhóm bạn của Mọt tui, mà còn của bạn, của chúng ta, của hàng trăm triệu người đang thưởng thức trò chơi trên khắp thế giới. 10 năm của Minecraft là 10 năm mà tất cả chúng ta có được một nơi để bày tỏ sức sáng tạo của mình, một nơi khiến chúng ta cảm thấy an toàn và được chào đón, và để tạo ra kỷ niệm mới cho nhiều năm về sau.