Metro: Exodus – Cú móc hàm choáng váng của Epic Games Store dành cho Valve

Steam, nền tảng phân phối game của Valve đã là cột trụ của làng game PC từ hơn chục năm qua, đến mức khi nói về game PC, chúng ta gần như mặc định rằng tựa game đó sẽ ra mắt trên Steam. Dĩ nhiên là có những ngoại lệ, chẳng hạn Battle.net của Activision Blizzard hay Origin của EA, nhưng Steam vẫn là con quái vật lớn của làng game. Quan niệm PC = Steam đã “thâm căn cố đế” đến mức khi Epic tung ra Epic Games Store - cửa hàng game của họ - vào cuối năm ngoái, ngay cả những người lạc quan nhất về Epic cũng chỉ nghĩ rằng thứ duy nhất mà cửa hàng này làm được là một viên đá nhỏ tạo ra cú xóc nảy trên con đường lăn bánh của Steam.

Thật vậy, trong khoảng 2 tháng đầu tiên ra mắt, những gì Epic Games Store có được chỉ là một loạt game indie, chẳng hạn Satisfactory, Journey, Hades, Maneater… Có một vài cái tên lớn xuất hiện trong số này, chẳng hạn The Dvision 2, Darksiders 3 hay The Walking Dead, nhưng đại đa số chúng chỉ là những game độc quyền có kỳ hạn, và sẽ trở lại với Steam sau khi giai đoạn độc quyền này kết thúc. Những game thủ yêu các trải nghiệm AAA truyền thống không có lý do gì phải cài thêm Epic Games Store vào máy của mình, và ngay cả Mọt cũng chỉ cài Epic Games Store vào máy chỉ để chụp vài bức ảnh minh họa cho vui.

Nhưng đầu ngày hôm qua, Epic đã chứng minh rằng mình có thể làm được hơn thế. Epic vừa “nẫng tay trên” Metro: Exodus khỏi Steam. Đây là tựa game FPS bom tấn của 4A Games và Deep Silver, và việc Steam mất đi một tựa game lớn như thế này chỉ hơn 2 tuần trước ngày ra mắt là một điều hết sức bất ngờ với cả game thủ lẫn Valve. Việc 4A Games và Deep Silver rút khỏi Steam – nền tảng đã giúp họ thành công từ lâu nay – đã là một điều nhức nhối với Valve, nhưng chưa hết, Deep Silver còn công bố trực tiếp điều này trên trang Steam của trò chơi.

Game mobile

Điều này chẳng khác gì “mượn tạm” tủ kính của Steam để trưng hàng, và sau đó chính thức bán hàng ở một cửa hàng khác. Hãy tưởng tượng một ngày nào đó Naughty Dogs công bố Uncharted 5 và bán nó trên PlayStation Store, để rồi bất ngờ công bố game sẽ độc quyền cho Xbox One vào phút chót. Đó sẽ là một cú knock-out cho cả game thủ PS4 lẫn Sony, và điều Deep Silver vừa thực hiện có lẽ cũng tạo ra sự choáng váng tương tự.

Sau khi quyết định của Deep Silver được công bố, Valve buộc phải lên tiếng. “Chúng tôi nghĩ rằng quyết định gỡ game là không công bằng với game thủ Steam, đặc biệt là sau một thời gian dài cho đặt trước,” Valve viết. “Chúng tôi xin lỗi các khách hàng trên Steam đã trông chờ trò chơi sẽ được bán vào ngày phát hành 15/2, nhưng chúng tôi chỉ vừa được biết về quyết định của Deep Silver và không có nhiều thời gian để cho các bạn biết.”

Đây là lần đầu tiên Valve phải lên tiếng khi một tựa game bị rút khỏi cửa hàng của mình. Họ im lặng khi EA giũ áo ra đi nhiều năm trước đây, chẳng nói gì khi Call of Duty bỏ lên Battle.net, và để mặc Bethesda mở shop của riêng mình. Điều đó là dễ hiểu bởi khi các nhà phát hành khác quyết định làm cửa hàng riêng, họ không thực sự cạnh tranh với Valve và Valve cũng chẳng thể làm gì để thay đổi quyết định của họ. Valve cũng phớt lờ GOG, Discord Store hay itch.io, bởi các nền tảng này chỉ lảng vảng bên ngoài “biên giới” Valve và ăn cơm thừa rượu cặn.

Epic Games Store lại khác: cửa hàng này xông thẳng vào lãnh thổ của Valve, cướp đi những mảnh đất cằn cỗi sỏi đá của vài tựa game indie, đến một vùng bình nguyên phì nhiêu màu mỡ như Metro Exodus. Hơn thế nữa, Metro Exodus trên Epic Games Store rẻ hơn so với trên Steam (40 USD so với 990.000 đồng), một điều có thể khiến các fan của dòng game Metro nghiêm túc cân nhắc việc cài đặt Epic Games Store để chơi game. Đây không chỉ là việc một tựa game ra đi và một số game thủ muốn cài thêm một phần mềm mới, mà nó còn cho thấy lòng trung thành của game thủ lẫn nhà phát triển vào nền tảng của Valve đang lung lay, và cũng cho thấy có lẽ cách hoạt động của Steam đã lỗi thời.

Hơn 10 năm trước, sự ra đời của Steam mở ra một chân trời mới cho ngành công nghiệp game. Từ những tính năng cơ bản như phân phối qua mạng, khả năng tự động cập nhật,… đến các tính năng “râu ria” nhưng mang lại giá trị gia tăng như Wish List, danh sách bạn, các thuật toán giới thiệu game mới, Steam Workshop,… tất cả chúng đều góp phần định hình bộ mặt hiện tại của ngành công nghiệp game, và mở đường cho nhiều tựa game tồn tại. Liệu Resident Evil 2 Remake có lên PC nếu không có Steam? Vô số những tựa game indie hấp dẫn có được các nhà phát triển tạo ra nếu Steam không tồn tại?

Chúng ta sẽ cần cỗ máy thời gian của Doraemon để trả lời câu hỏi này, nhưng bây giờ, Mọt chỉ có thể nói rằng cách ăn chia 70-30% không còn là “phép màu” mà các cửa hàng – dù là Steam hay Google Play – có thể bấu víu vào đó mãi mãi. Steam đã nhận thấy điều này và bắt đầu thay đổi bằng những đề nghị hấp dẫn hơn như 75-25 hay 80-20 nếu doanh số của trò chơi đạt đến một mốc nhất định. Tuy nhiên, có lẽ “độc chiêu” tung tiền đấm mõm của Epic là cách trực tiếp và hiệu quả nhất, thay cho lời hứa hư vô mờ mịt của Steam với các nhà phát hành.

Vào lúc này, cuộc đối đầu giữa Steam và Epic còn lâu mới ngã ngũ. Vương quốc của Steam sẽ không sụp đổ chỉ vì những Metro: Exodus hay Call of Duty, và Fortnite cũng không thể nào giúp Epic nuôi cửa hàng của mình mãi mãi. Game thủ sẽ vẫn gắn bó với Steam, và một vài người trong số họ sẽ cài thêm Epic Games Store chỉ để chơi Metro: Exodus. Dù vậy, quyết định của Deep Silver vẫn là một tiền lệ mà Valve phải dè chừng, nếu họ không muốn Steam chìm vào lãng quên như những chiếc đĩa mềm hay đĩa CD trong quá khứ.

Và cuối cùng, như một đòn kết thúc, nhà sản xuất Deep Silver cho biết Metro: Exodus vẫn sẽ có mặt trên Steam nhưng phải chờ đến... đầu năm 2020. Nghe cứ như một cú nói kháy hơn là một thông báo đáng mừng, đó là một khoảng thời gian tương đương thời gian game thủ PC ngồi ngó dân console say sưa bấm Monster Hunter: World trước khi được chạm đến nó. Epic Game Store đã trở thành 1 hệ máy khác Steam rồi chăng?