Phụ Lục
Có rất nhiều bài viết trên mạng nói về những lợi ích của game, trong đó có một số khá quen thuộc như ‘phát triển tư duy’ hay ‘rèn luyện phản xạ’ nghe khá kêu, nhưng khi đem ra ứng dụng trong những lúc giải trình với nhị vị phụ huynh và gấu yêu quý thì vẫn không si nhê, do những kỹ năng này vẫn có thể được rèn luyện qua những hoạt động (được cho là) bổ ích hơn . Do vậy với bài viết này, mình sẽ không chỉ liệt kê ra những định nghĩa cơ bản mà còn sẽ đem ra dẫn chứng và giải thích để mọi người có thể hiểu rõ hơn về game như một hoạt động rèn luyện.
Qua rồi thời gian mà chơi game đồng nghĩa với việc ngồi lì một chỗ. Nếu không tính các máy Dance Dance Revolution ở các game center thì bắt đầu là Nintendo Wii, rồi Kinect, đến các máy smartphone và gần đây là Oculus Rift, các tựa game càng ngày càng gắn liền với hoạt động thể chất hơn. Những game thuộc dạng casual dễ chơi và có liên quan đến thể thao cũng thường xuyên được phát hành – một ví dụ điển hình là Wii Fit.
Đây cũng là khởi đầu cho xu hướng coi việc chơi game là một hoạt động nhóm, dùng để tăng tình cảm giữa các thành viên trong gia đình qua những hoạt động thể chất. Các máy chơi game gia đình còn là giải pháp tuyệt vời cho khu vực châu Á đông dân, thiếu diện tích để tập luyện thể thao.
Gần đây, công nghệ này còn được ứng dụng để điều trị cho các bệnh nhân bị chấn thương hoặc tật nguyền. Với một thiết bị tên là Floor Board, những người tật nguyền vĩnh viễn và phải dùng xe lăn suốt đời vẫn có thể chơi những trò Wii Fit bình thường. Không cần phải nói, hiện tượng gần đây nhất là Pokemon Go cũng được ứng dụng bởi các bệnh viện nhi đồng để khuyến khích hoạt động thể chất.
Một bệnh nhân không tay đang chơi game để thư giãn
Thật mỉa mai khi điều đầu tiên dư luận thường chỉ trích game là ‘gây tác hại lên não bộ và khiến người chơi trở nên bạo lực’. Đối với những bệnh nhân bị trầm cảm hoặc rối loạn hồi hộp, chơi game là một trong những hoạt động thư giãn nhất họ có thể tham gia.
Tựa phiêu lưu nhẹ nhàng Journey giúp cho một bệnh nhân ung thư có thể vượt qua những ngày tháng sống cùng căn bệnh của mình. Stardew Valley, một game nông trại đơn giản, được những người chơi bị chứng trầm cảm nói rằng họ đã có những khoảng thời gian thoải mái và thư giãn nhất khi được sống trong game.
Các game có yếu tố nhập tâm cao như Skyrim và các tựa game dùng trong hệ thống Oculus Rift cũng đã được dùng làm phương pháp trị liệu tâm lý dành riêng cho các cựu binh. Như đã nói trong loạt bài Phân tích hiện tượng Pokemon Go, các trò chơi điện tử chỉ là một cách để bắt đầu chứ không phải là phép màu giải quyết được tất cả.
Về vấn đề game tăng xu hướng bạo lực, mình sẽ nói thêm vào lợi ích #5 ở bên dưới.
Hình ảnh trong Summer Game Done Quick 2016.
Từ khi bom tấn MMO đầu tiên là World of Warcraft ra đời, việc có những mối quan hệ gắn kết qua các game online đã không phải là việc khó khăn gì nữa. Theo nghiên cứu của đại học Oxford, thanh thiếu niên chơi game online cũng có ít vấn đề xã hội hơn những game thủ chơi solo.
Những hoạt động quần chúng của game thủ thật ra không hạn hẹp trong những buổi gặp mặt offline, các convention và tournament ồn ào như mọi người thường nghĩ. Với lợi thế là số đông, không thiếu những cộng đồng tham gia vào hoạt động từ thiện, tiêu biểu như các let’s play-er và streamer như Pewdiepie. Dù đây là một cộng đồng gây ra nhiều dư luận tiêu cực, nhưng với số đông và khả năng gây chú ý của mình, họ có lợi thế lớn khi làm những hoạt động từ thiện gây quỹ - một chuyện cộng đồng thế giới rất chăm chỉ tham gia. Về khoản này, cộng đồng game thủ Việt còn phải học hỏi nhiều.
Một hoạt động tiêu biểu là các sự kiện Game Done Quick tổ chức theo mùa, với mùa Summer Game Done Quick vừa rồi thu được hơn 1,3 triệu USD cho tổ chức cứu trợ y tế thế giới. Trong những sự kiện này, game thủ sẽ được xem những người chơi có kinh nghiệm thực hiện các màn speedrun thú vị trên nhiều tựa game khác nhau nên cũng có thể coi như một sự kiện rèn luyện.
Bác sĩ phẫu thuật phản ứng nhanh hơn khi chơi các game FPS
Từ năm 2010 trở đi, hầu hết những ca phẫu thuật đều được ứng dụng công nghệ siêu vi, khi bác sĩ không dùng tay mà phải điều khiển thiết bị phẫu thuật qua một màn hình. Để làm quen với việc này, tiến sĩ Sami Kilic của khoa Y đại học Texas đã khuyên các sinh viên chơi game.
Qua nghiên cứu, ông thấy rằng nhóm sinh viên chơi game FPS/bắn súng có tiến bộ về phản xạ và sự tinh mắt. Ngay từ năm 2002, một nghiên cứu tại trung tâm y tế Israel đã cho thấy rằng những bác sĩ phẫu thuật chơi game ít nhất 3 tiếng một tuần sẽ thao tác nhanh và phạm ít lỗi hơn. Một nghiên cứu vào năm 2007 cũng cho thấy các y bác sĩ đều lên tay nếu như được cho chơi game trước khi vào phòng phẫu thuật.
Bạn có thể thấy, càng lớn thì bạn càng ít chơi game hơn, thậm chí có những người vừa 30 tuổi đã ngưng chơi game. Nhưng nghĩ rằng người già và video game là hai khái niệm không thể đi với nhau là một sai lầm. Chỉ cần gõ cụm từ ‘elder react to gaming’ vào thanh tìm kiếm của Youtube, bạn có thể chứng kiến những ông lão bà lão cười toe toét khi chơi Grand Theft Auto hay Mortal Kombat.
Về mặt khoa học, một nghiên cứu tại đại học California, San Francisco đã chứng minh rằng hoạt động sóng não của người già trong một nhóm đối tượng từ 60 – 80 tuổi khi chơi game – sẽ trở nên tương tự như sóng não của một thanh niên trẻ. Hoạt động sóng não này còn kéo dài đến 6 tháng sau khi thử nghiệm kết thúc. Những đối tượng thử nghiệm này còn cho thấy khả năng chơi game của họ vượt xa những thanh thiếu niên lần đầu tiên chơi game.
Những người lính đã tiếp cận với chiến trường và trải qua khái niệm bạo lực cho rằng game là một sự cần thiết trong cuộc sống của họ.
Binh nhì Erik Johnson chia sẻ về quãng thời gian anh dùng video game như một kiểu tự điều trị. Ban đầu anh chỉ dùng nó như cách để vận động tay phải, nhưng sau đó những trò chơi như Final Fantasy VII là thứ đã giúp anh vượt qua hàng loạt ca phẫu thuật cũng như những tác dụng phụ của các loại thuốc.
Điều đặc biệt hơn là anh còn có thể chia sẻ sở thích này với một người lính khác, một người đang điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Sau khi hồi phục, Johnson hiện đang làm trong một tổ chức phi lợi nhuận tên Operation Supply Drop, một tổ chức chuyên gửi những trò chơi điện tử hay đến những người lính đang chữa thương hoặc cần hồi sức sau một chiến dịch gian khổ.
Và cũng theo Johnson, những trò chơi như Call of Duty không có ảnh hưởng đến xu hướng bạo lực của họ vì những người lính đã biết chiến trường như thế nào đều có thể phân biệt được đâu là thật và đâu là ảo.
Operation Supply Drop
Việc báo chí thường có thể liệt kê ra rất nhiều điểm tiêu cực của game vốn cũng rất dễ hiểu. Nhìn chung, video game là một hoạt động có tính gây nghiện cao và cần phải được cân bằng với những hoạt động trí tuệ và thể chất khác. Tuy vậy, thật thiếu sót nếu như bỏ qua những tác dụng khác của loại hình vận động tinh thần này, cũng như chỉ trích nó mà quên rằng trách nhiệm thật sự thuộc về ý thức của người chơi.
Nguồn tham khảo: Geek & Sundry, Telegraph, Polygon (1), Wired, New York Times, Polygon (2), Polygon (3).