Horizon Zero Dawn – Tựa game mẫu mực cho SJW và các loại “nhân quyền”

Là một game thủ PC nghèo khổ, Mọt Leo Cây tui phải chờ đến tận tháng này mới có thể bỏ tiền ra mua và chơi bản Horizon Zero Dawn dành cho PC, trễ hẳn 3 năm so với các fan PlayStation 4. Cũng chính vì vậy mà quá trình trải nghiệm game đã khiến Mọt nhận ra nhiều điều thật thâm thúy được gắn kết trong nội dung sản phẩm.

Như chúng ta đã biết, các Social Justice Warrior (SJW) và phong trào đòi quyền bình đẳng cho… hầu như mọi nhóm người cảm thấy bị phân biệt đối xử đã bùng nổ gần đây. Phong trào này đã làm không ít nhà làm game phải lao đao vì bị ép buộc phải sửa nội dung game để thỏa lòng các nhà đấu tranh. Hậu quả của việc thay đổi thiết kế gốc tất nhiên không phải lúc nào cũng êm đẹp. Chúng ta vừa có một thảm họa The Last of Us 2 và trước đó không ít thì nhiều cũng có những cái tên từng rất khổ sở vì nằm giữa làn đạn.

Tuy nhiên với Horizon Zero Dawn, nó lại là một trong những tựa game đáp ứng hầu hết các tiêu chuẩn đấu tranh chống kỳ thị và cộng đồng SJW ngày nay. Và đây lại là một game hay không bị những chi tiết đó làm cho thô kệch đi như các tác phẩm khác. Chúng ta hãy cùng dạo qua những chi tiết này nhé!

Với hàng loạt yêu cầu kiểu “cho nhân vật nữ vào game làm vai chính”, “thể hiện sự mạnh mẽ của chị em”, các tựa game ngày nay bị một áp lực nào đó buộc phải thay thế nhân vật gốc bằng tuyến mới là nữ giới. Chúng ta có một ca điển hình The Last of Us 2 đáp ứng hăng hái bằng việc thay vai trò chính của Joel bằng Ellie/Abby rồi đạt kết quả… sml. Nhưng từ 2017, Horizon Zero Dawn đã kể một câu chuyện về Aloy không thể “nữ quyền” hơn.

Bản thân là một cô nhi, mang thân phận outcast bị hắt hủi đúng nghĩa “cô bé lọ lem” nhưng với quyết tâm và nghị lực của mình, Aloy bước lên trên muôn người. Cô thắng thử thách The Proving xóa bỏ thân phận outcast của mình để làm một công dân Nora chính thống. Ngay sau đó cô đạt luôn thân phận The Seeker, một danh hiệu dạng hộ pháp linh thiêng của bộ tộc Nora được phép ra vào lãnh thổ và mọi vùng cấm địa một cách tự do.

Chưa hết, với sức mạnh cùng trí thông minh của mình, Aloy giúp đỡ quốc gia hùng mạnh láng giềng là Carja chống lại một âm mưu giết vua và được đích thân nhà vua cảm ơn cũng như gợi ý ở lại làm cánh tay đắc lực của ông ta. Không những thế, đến cuối game Aloy còn giải quyết cả hiểm họa máy móc và tìm được thông tin về mẹ ruột của mình.

Mẹ ruột của Aloy lại là một điển hình khác về người phụ nữ có năng lực vô biên khi bà chỉ huy chiến dịch hồi sinh nhân loại chống lại sự diệt chủng của thảm họa máy móc. Nếu có một tựa game nào đó tôn vinh sức mạnh của người phụ nữ thì Horizon Zero Dawn chắc chắn phải nằm ở top. Cho đến lúc này, ngoài Horizon Zero Dawn thì Mọt Leo Cây tui chỉ đánh giá cao 2 tựa game khác tôn vinh phụ nữ một cách khéo léo đồng thời cũng có nội dung cực hay đó là Tomb Raider và No One Lives Forever.

Mặc dù không được nhắc tới theo kiểu đao to búa lớn nhưng vấn đề người đồng tính vẫn được cài vào Horizon Zero Dawn một cách rất tinh tế. Đó là một nhiệm vụ phụ nhận tại thầy tư tế mang tên Namman tại Meridian.

Một người tộc Oseram tên là Brageld nhờ Aloy giúp đỡ vì anh ta bị chặn không cho vào tham quan “Shrine of Kings” – ngôi đền tôn thờ các vị vua của bộ tộc Carja. Anh ta kể rằng người tình đồng tính của mình là một người thợ thủ công bị bắt làm nô lệ trong thời kỳ chiến tranh giữa 2 bộ tộc Carja – Oseram. Người thợ này đã bị ép xây tượng của vua bạo chúa Jiran người Carja, từng nét chạm khắc của bức tượng đó có bàn tay và linh hồn của người tình anh ta. Không may, cũng như bao người thợ nô lệ khác, người tình của Brageld cũng bỏ mạng vì cuộc sống nô dịch khắc nghiệt.

Sau khi tên bạo chúa người Carja bị chính con của hắn (là vua hiện nay) giết chết để kết thúc cơn cuồng loạn hiếu chiến của bộ tộc, hòa bình lập lại và anh muốn nhìn lại bức tượng để tưởng nhớ người mình yêu. Tuy nhiên nỗ lực này bị một gã giáo sĩ Carja cấp cao mang tư tưởng bảo thủ ngăn chặn. Sau khi được Aloy giúp đỡ anh ta đã vào được nơi đặt bức tượng nhưng sau đó tỏ ra tức giận vì bức tượng tạc kẻ bạo chúa bị phá hủy nghiêm trọng. Cái anh ta quan tâm chính là công trình của người anh ta yêu cũng bị hủy theo chỉ vì nó mang hình hài của kẻ ác.

Dạo gần đây chúng ta có phong trào BLM nhưng nhìn thoáng hơn một chút thì nó nằm trong một phong trào lớn và dài hơi gọi là chống nạn phân biệt chủng tộc. Đây là vấn đề lớn nên Horizon Zero Dawn cũng đề cập nó với thời lượng “hào phóng” hơn, đó chính là cuộc chiến Red Raids cùng những ai cổ súy nó.

Trong Horizon Zero Dawn, Red Raids là một cuộc chiến do vua tộc Carja đời thứ 13 – Jiran phát động sau khi các thế lực máy móc có biểu hiện hung hăng hơn trước. Nhà vua cho rằng điều này là sự trừng phạt của thần mặt trời (thần mà người Carja thờ phụng) và cách để thần nguôi giận là tấn công các bộ tộc khác bắt người về để… hiến tế thần linh.

Thay vì bắt chính người tộc Carja hiến tế thì nhà vua đã có một quyết định rất… khôn là bắt người các bộ tộc khác xung quanh mà thiệt hại nhiều nhất có lẽ là tộc Oseram. Các tộc nhỏ khác như Nora hay Banuk cũng bị rơi vào tầm ngắm với rất nhiều cuộc tấn công bắt bớ rồi mang người về thủ đô Meridian hiến tế.

Trong nhiệm vụ bên trên để giúp gã đồng tính Brageld, bạn cũng sẽ đối chất với gã giáo sĩ tên Abiding Jahamin - kẻ cố tình ngăn cấm những người tộc khác vào viếng “Shine of Kings”. Sau vài câu trò chuyện bạn sẽ nhận ra gã này sặc mùi phân biệt chủng tộc.

Hắn cho rằng thần mặt trời vốn từng có lúc rất “thuần khiết”, việc cho những kẻ không phải người Carja bước vào viếng đền là một sự ô uế với thần. Hằn luôn tỏ ra khinh miệt ra mặt với những người thuộc bộ tộc khác ngoài Carja và thậm chí cho rằng quốc vương Jiran là đúng, hiến tế những kẻ tộc khác là không có gì sai vì thần mặt trời muốn điều đó.

Mọt nghe mà bực cả mình nên chọn cho Aloy câu trả lời mạnh nhất: Mắng hắn là kẻ hèn nhát. Trong câu trả lời đó, Aloy chất vấn rằng nếu hắn có niềm tin mạnh mẽ với nhà vua cũ như vậy tại sao không nằm trong số đã chết của cuộc biến loạn hay số bị lưu đày biệt xứ hiện tại mà lại ở đây? Ở giữa thủ đô hoa lệ, giữ nguyên chức vụ và khua môi múa mỏ về một chế độ tàn bạo đã bị lật đổ? Bị nói trúng tim đen, tay giáo sĩ hậm hực bỏ đi.

Điều đó cho thấy hắn thực sự là kẻ hèn nhát không dám đấu tranh thẳng thắn cho lý tưởng của mình mà âm thầm dùng tiểu xảo để hà hiếp kẻ yếu nhằm xoa dịu nỗi đau thất bại một cách hèn nhát. Đó cũng chính là hình ảnh khắc họa những kẻ phân biệt chủng tộc mà Horizon Zero Dawn muốn mô tả.

Ngoài phân biệt chủng tộc, Horizon Zero Dawn cũng đề cập đến thói quen kỳ thị giai cấp giữa con người cùng chủng tộc ở một số đất nước kém phát triển. Lấy hình ảnh tộc Nora, một bộ tộc còn kém phát triển với vũ khí chính chỉ là cung tên và giáo thay vì hiện đại như bộ tộc Carja hùng mạnh.

Chính sách outcast mà Aloy là một nạn nhân trực tiếp phải chịu từ khi mới lọt lòng cho người chơi thấy sự kỳ thị bất công giữa những người cùng tộc. Tộc Nora sợ hãi máy móc công nghệ vì vậy họ cho rằng công nghệ hiện đại là một sự nguyền rủa của thế lực tà ác. Họ tôn trọng thiên nhiên và vũ khí thô sơ, cấm người trong tộc bước ra khỏi biên giới lãnh thổ và cấm tất cả mọi người bén mảng vào các phế tích của nền văn minh cũ.

Những người bị trở thành outcast thường là người mắc trọng tội như ngộ sát hoặc phạm các quy định tối cao bài trừ công nghệ như cố tình bước vào các phế tích hay bước ra khỏi biên giới lãnh thổ của bộ tộc. Đó là lý do Aloy phải được phong làm Seeker, người mang đặc quyền được phép bước khỏi biên giới mà không bị trừng phạt, để bắt đầu cuộc phiêu lưu của mình.

Những người bị phạt làm outcast sẽ trở thành mục tiêu kỳ thị của toàn bộ công dân bộ tộc. Không ai được phép gặp mặt hay nói chuyện với outcast. Các outcast dĩ nhiên cũng không được quyền bước chân vào mọi khu dân cư hay làng mạc, họ phải rút vào nơi hẻo lánh dựng lều sống tách khỏi cộng đồng. Đó là chính sách cô lập hoàn toàn mà bạn phải trực tiếp gánh chịu một cách bất công thông qua nhân vật Aloy.

Mặc dù lồng ghép rất nhiều nội dung tiến bộ và bảo vệ nhân quyền vào trong game nhưng Horizon Zero Dawn vẫn là một sản phẩm chất lượng. Các nội dung lồng ghép không hề làm ảnh hưởng đến trải nghiệm chơi cũng như sự ổn định của cốt truyện. Người chơi vui vẻ trải nghiệm, hiểu các giá trị đó mà không hề cảm thấy bị phản bội hay bị bán đứng bởi nhà làm game dưới sức ép của các SJW.

Trong khi các hãng game lúng túng và nhồi nhét khiên cưỡng những giá trị bị ép buộc đó vào game khiến nó bị ảnh hưởng nặng nề, gây ra những trải nghiệm tồi tệ cho người chơi thì Horizon Zero Dawn trở thành một trong những tấm gương sáng cho việc ứng xử khéo léo và hợp lý. Thật tiếc là Mọt trải nghiệm sản phẩm này trễ mất 3 năm so với các anh em trên PlayStation 4.