Phụ Lục
Trong phần đầu của bài viết về những điều cần phải có trong một tựa game bắn súng xuất sắc, Mọt đã nhắc đến góc quay camera “chuẩn,” phương thức di chuyển hợp lý và thiết kế màn chơi sáng tạo. Bây giờ, hãy cùng tìm xem ba yếu tố cuối cùng mà một tựa game bắn súng hấp dẫn cần có là gì.
Dù trong rất nhiều game bắn súng, kẻ địch của bạn chỉ đóng vai trò là bia bắn phục vụ cho việc nã đạn của game thủ, chúng vẫn là một yếu tố rất quan trọng trong game. Chúng cần phải khiến game thủ sử dụng phương thức di chuyển mà Mọt đã nhắc đến trong phần đầu của bài viết. Hãy tưởng tượng kẻ địch cứ ở yên một chỗ, nhô đầu lên xuống chờ được bạn ban phát vài viên đạn vào người trước khi đổ gục. Chán biết chừng nào, đúng không?
Vì vậy, theo Mọt thì để có một tựa game bắn súng hấp dẫn, kẻ địch mà bạn phải đối mặt không nhất thiết phải khôn ngoan nhưng cần phải được sắp đặt hợp lý hoặc có thiết kế buộc bạn chủ động di chuyển, tạo ra tính “động” cho gameplay của nó. Bên phía sắp đặt hợp lý, Mọt có thể mang Call of Duty: Modern Warfare (2019) ra làm ví dụ, khi nhà phát triển đã khôn khéo dùng kẻ địch để dẫn đường game thủ đi tiếp vào những khu vực mới, khám phá những tình huống mới được sắp đặt sẵn theo cốt truyện của game.
Bên phía thiết kế hợp lý, World War Z mà Mọt tui đang cày gần đây hay Left 4 Dead kinh điển ngày nào là những ví dụ thích hợp: các loại zombie đặc biệt của game chỉ tuân theo một vài thao tác đơn giản là lao về phía nhân vật chính và khống chế hoặc gây sát thương, nhưng chúng buộc người chơi phải suy nghĩ xem làm gì để né tránh sát thương và cho lũ zombie “đo ván” thật nhanh. Với những tựa game như thế này, kẻ địch khôn hay không chẳng quan trọng bởi chúng chỉ cần đem lại cho bạn niềm vui hoặc là công cụ dẫn dắt bạn đi sâu vào cốt truyện của trò chơi.
Một phương hướng khác để làm kẻ địch trong game hấp dẫn là nâng cấp AI của chúng. Đây không phải là một điều dễ dàng, bởi lập trình cho AI phản ứng một cách chuẩn xác và linh hoạt với hành vi của game thủ không chỉ đòi hỏi nhà phát triển phải tính trước những gì mà người chơi có thể thực hiện, mà còn đòi hỏi họ phải hiểu về game bắn súng để tạo ra những phản ứng đủ sức thử thách người chơi. Lấy ví dụ bạn và kẻ địch cách nhau một lớp hàng rào lưới sắt, kẻ địch cần phải đủ khôn ngoan để biết rằng bắn xối xả qua hàng rào là phương án tối ưu, thay vì móc lựu đạn ra ném rồi… gậy ông đập lưng ông khi quả lựu đạn va vào hàng rào dội lại.
Nếu thường xuyên theo dõi Mọt game, bạn sẽ biết rằng tác giả tui “tôn sùng” AI của F.E.A.R., một tựa game FPS mà Monolith phát triển và Warner Bros. phát hành vào năm 2005. Kẻ địch trong trò chơi này biết cách sử dụng môi trường để bọc hậu và bắn lén, hợp tác cùng nhau để áp chế bạn trong khi đồng đội tiếp cận, và có khả năng ném lựu đạn rất chuẩn xác nếu bạn ẩn nấp ở một chỗ quá lâu. Việc đọ súng với những kẻ địch này đem lại rất nhiều niềm vui và là lý do khiến Mọt tui chơi đi chơi lại tựa game này trung bình mỗi năm một lần. Sau hơn 14 năm trời, Mọt tui vẫn chưa tìm ra được một tựa game nào có AI xứng đáng để nhận lấy chiếc vương miện “khôn nhất làng game bắn súng” từ tay của F.E.A.R.
Nhân vật chính của một tựa game bắn súng có thể là anh chàng / cô nàng mà bạn điều khiển, nhưng linh hồn của nó lại là những khẩu súng mà nhân vật đó cầm trong tay. Bởi một tựa game bắn súng thường không thể đem lại cho bạn phản hồi chân thực trên đôi tay mỗi lần bóp cò, nhà phát triển phải dành rất nhiều thời gian để đem lại cho bạn cảm giác như đang thực sự bắn súng dù trong thực thế bạn chỉ click chuột / kéo trigger trên tay cầm. Thật không may là nhiều nhà phát triển nghĩ rằng chỉ cần thêm recoil vào khẩu súng của mình là đủ.
Như Mọt từng viết trong một bài viết trước đây, một khẩu súng “chất” cần phải thỏa mãn nhiều yếu tố khác nhau để đem lại cho game thủ cảm giác bắn chân thực. Âm thanh của nó phải chắc nịch và vang dội, đôi tay của nhân vật trên màn hình phải phản ánh được phản lực từ phát đạn bắn ra, kẻ địch trúng đạn cần phản ứng một cách hợp lý, chớp lửa tạo ra từ nòng súng cần phải chiếu sáng khẩu súng và các vật thể trong môi trường… Khi một khẩu súng có đủ tất cả những yếu tố này, chúng sẽ hợp lại cùng nhau để tạo ra “sức nặng” mà bạn cảm nhận mỗi khi bóp cò trong game.
Thật ra, các khẩu súng còn là thứ đưa bạn đến với đối thủ của mình, bởi nó là cách tương tác phổ biến nhất, được dùng thường xuyên nhất trong game. Trừ khi bạn chơi stealth và “gõ đầu” từng kẻ địch một từ sau lưng, việc có khẩu súng gì trong tay sẽ quyết định chúng ta chơi game như thế nào. Khi cầm Shotgun hay Flamethrower, bạn sẽ chủ động đến gần kẻ địch để cho hắn được thưởng thức toàn bộ uy lực của phát đạn. Nếu cầm Revolver hoặc Sniper, game thủ luôn muốn giữ khoảng cách vì nhược điểm tốc độ bắn không cao. Khi cầm Rocket, bạn luôn muốn nã vào nơi kẻ địch đông đảo nhất, còn nếu có súng đóng cọc trong tay bạn lại muốn kéo đối thủ xếp hàng để biến chúng thành xiên thịt trên vách tường. Sự đa dạng của vũ khí là một phần rất quan trọng trong việc làm cho game thủ nhớ và muốn trải nghiệm trò chơi không chỉ một lần, bởi cốt truyện rồi sẽ thuộc làu, chỉ có cảm giác bắn là không thể nào quên.
Có thể bạn sẽ nghĩ điều này đã được nhắc đến trong phần trên, nhưng thật ra ở đây Mọt tui không chỉ nói về tiếng la hét hay cơn co giật khi kẻ địch trúng đạn. Để giúp bạn hiểu về điều Mọt muốn nói, chúng ta lấy ví dụ Borderlands 3: khi bạn bắn vào một tên địch, những con số sát thương đủ màu sẽ tuôn ra, các dòng chữ Critical màu đỏ xuất hiện và thanh máu của hắn không ngừng sụt giảm. Khi thanh máu đó cạn đi, mục tiêu của bạn có thể chết theo nhiều cách khác nhau, đồng thời cống hiến vài trăm điểm kinh nghiệm. Nếu bạn giết vài trăm tên địch như vậy, game tặng bạn một điểm kỹ năng mới, để bạn bắn kẻ địch một cách hiệu quả hơn.
Đây là thứ mà Mọt tui muốn gọi là sự “phản hồi dài hạn” của kẻ địch trong game: nó tập trung vào việc đem lại cho game thủ cảm giác được tưởng thưởng một cách ý nghĩa sau một thời gian dài, khi thành tích mà họ đạt được sau một thời gian dài được chuyển thành một món quà lớn đáng kể. Những phần thưởng như thế này là một cách để khiến game thủ gắn bó với trò chơi – đặc biệt là trong những tựa game được thiết kế để cày cuốc như Borderlands, Destiny, Warframe… Nhưng do chúng chỉ đến sau một thời gian dài, nhà phát triển cần phải tạo ra những “phản hồi ngắn hạn” để làm game thủ không chán game quá nhanh.
“Phản hồi ngắn hạn” chính là phản ứng của kẻ địch khi trúng đạn. Khi bạn bắn vào một tên lính mặc giáp dày trong Wolfenstein, những mảnh giáp trên người hắn sẽ văng tung tóe, để lộ những phần da thịt bên dưới. Khi Mọt nã Shotgun vào một tên Mutant trong Rage 2, tùy vào vị trí trúng đạn mà hắn sẽ đổ gục tới trước, té ngửa ra sau hay bay ngược cả mét, cộng thêm những mảnh máu thịt (thường được gọi là gib hoặc gore) văng khắp nơi. Những phản hồi này cho game thủ biết rằng hành động của mình là hữu hiệu, góp phần xây dựng ấn tượng về sức mạnh của khẩu súng trong tay và mức độ thiện chiến của nhân vật của mình.
Tags:
