Có thể coi ngành công nghiệp game giống như một trường đua ngựa khổng lồ, và mỗi trò chơi như một chú ngựa dũng mãnh đang cố gắng vượt lên trên tất cả mọi đối thủ. Còn game thủ chúng ta không khác gì những khán giả, người bỏ tiền ra đặt cược cho một con ngựa mình yêu thích, nó có thể hay hoặc dở, chúng ta đều không biết trước được.
Để đánh giá một chú ngựa, cần phải xem nó chạy như nào trên một chặng đường dài. Và để đánh giá đâu là một trò chơi đỉnh cao, chúng ta cũng không thể phán được ngay trong khoảng thời gian đầu ra mắt.
Một trò chơi có thể nhận được rất nhiều lời khen ngợi khi mới phát hành nhưng nó có thể chết dần chết mòn theo thời gian. Và ngược lại, cũng có trò chơi dần chiếm lấy được tình cảm của cộng đồng và vị thế trên đấu trường lớn nhờ vào những sự thay đổi, hay chiến thuật hợp lý, hợp thời.
Liệu mấy ai giữ mãi được phong độ
Có câu “Phong độ là nhất thời, đẳng cấp mới là mãi mãi”. Tôi hoàn toàn đồng ý với câu này. Trong một series game, chắc chắn sẽ có phần game trở thành huyền thoại, và cũng có những phần trở thành vết nhơ của cả dòng game. Nhưng tựu chung lại, đẳng cấp của cả dòng game đó vẫn được khẳng định. Battlefield của EA hay Call of Duty của Activision là minh chứng rõ nhất.
Còn với những game online nó lại phụ thuộc vào các bản update. Có những đợt cập nhật khiến cả thế giới xôn xao, phát cuồng; và cũng có những đợt update khiến người hâm mộ chỉ muốn bỏ quách game đi cho xong.
Đúng, “Phong độ chỉ là nhất thời”, tức là trong suốt nhiều năm có thể lên hoặc xuống, nhưng bạn có dám chắc những đợt sa sút phong độ của một trò chơi sẽ không ảnh hưởng tới toàn bộ “Đẳng cấp”? Có những game hay cả một dòng game buộc phải dừng cuộc chơi chỉ vì sự sa sút nhất thời thôi đó sao.
Thực tế có mấy ai giữ vững phong độ trong suốt nhiều năm. Một tựa game hay cả một series game chắc chắn sẽ có những thăng trầm. Điều đó phụ thuộc rất nhiều vào sự thay đổi của ngành công nghiệp game, những nhu cầu, thị hiếu của game thủ và sự duy trì được nhiều ý tưởng mới lạ, hấp dẫn của nhà phát triển.
Đường dài cần nhiều ý tưởng mới lạ hơn
Khoảng hơn một năm nay, thể loại Battle Royale ngày càng lớn mạnh và dần trở thành một đế chế game mới. Sự phát triển của nó thậm chí còn đe dọa MOBA, vốn đã ngự trị ngành công nghiệp game nhiều năm nay. Không ai có thể phủ nhận được sức ảnh hưởng của Battle Royale, mà dẫn đầu là PUBG và Fortnite. Nó khiến cho cuộc đua của những chú ngựa trong đấu trường thế giới trở nên hấp dẫn hơn.
Tuy nhiên, ngựa chạy đường dài mới là ngựa hay. Hiện đang là cuối năm 2018, tức là khoảng 1 năm kể từ thời điểm Battle Royale bùng nổ. Và thể loại này đang cho thấy sự hụt hơi của mình. PUBG đang ở giai đoạn trũng, số lượng người tụt giảm nghiêm trọng theo từng ngày là minh chứng rõ ràng nhất. Còn Fortnite tình hình có khả quan hơn nhưng cũng đã bắt đầu có dấu hiệu sa sút.
Nguyên do nằm ở việc thiếu đi tính sáng tạo về lâu dài và gặp phải quá nhiều đối thủ cạnh tranh ở tầm cao hơn. Kể từ khi 2 ông lớn là Call of Duty và Battlefield quyết định nhảy vào Battle Royale, miếng bánh này chắc chắn sẽ bị chia ra thêm. Mà 2 ông lớn EA với Activision có chịu lấy miếng nhỏ bao giờ.
Chất lượng của Call of Duty Black Ops 4 với chế độ Battle Royale đã được khẳng định. Chế độ Firestorm của Battlefield V cũng chuẩn bị bước theo sau. Vậy 2 đầu tàu Fortnite và PUBG còn lại lợi thế gì? Đó là giá cả. PUBG có giá siêu mềm, còn Fortnite lại miễn phí. Nhưng chừng đó là chưa đủ để giữ chân được người chơi cũ chứ đừng nói là kéo thêm người chơi mới. Game thủ giờ đây rất khó tính. Họ cần sự mới lạ, thay đổi thường xuyên và luôn đặt ra yêu cầu rất cao cho mỗi trò chơi.
Nhìn sang thể loại Moba, điển hình là League of Legends. Tính tới nay trò chơi này đã tồn tại được gần 10 năm nay (phát hành tháng 10/2009). Tất nhiên là trò chơi này cũng có sự thăng trầm không khác gì biểu đồ hình Sin. Nhưng để có thể tồn tại được ngần đó thời gian, LoL đã phải liên tục thay đổi lối chơi, chế độ chơi để game thủ không bị nhàm chán. Riêng bản đồ chính là Summoner's Rift cũng đã được thay máu đến lần thứ 3.
Tôi xin phép được nhắc lại Flappy Bird một chút. Flappy Bird thực sự là một trò chơi đơn giản, hấp dẫn. Nhưng lối chơi đó rất khó để có thể giúp “Chim nhảy” tồn tại lâu dài được. Vậy nên có nhiều ý kiến cho rằng dù nó không bị gỡ thì cũng sẽ sớm chìm nghỉm mà thôi, không ai chơi mãi 1 kiểu năm này qua tháng nọ được. PUBG hay Fortnite nếu không có hướng thay đổi mang tính đột phá chắc chắn cũng sẽ rơi vào thảm cảnh tương tự.
Điều quan trọng là biết thay đổi sao cho hợp thời
Ngoài việc có những ý tưởng mới lạ thì các nhà phát triển phải chọn lọc làm sao phải hợp thời thế. Rất nhiều thể loại game hiện nay đã buộc phải chuyển mình, tự tạo ra sự pha trộn với các thể loại khác. Rất nhiều game thủ, đặc biệt là fan trung thành của một series game đã phải lên tiếng rằng mình hiện giờ không thể nhận ra được dòng game đã từng một thời mê mẩn ấy nữa.
Ví dụ như các trò chơi ngày nào còn đi theo hướng tuyến tính thì nay đã là sự dung hòa của thể loại nhập vai, thế giới mở,… Assassin’s Creed là ví dụ điển hình nhất kể từ bản AC: Origins và mới đây là Assassin’s Creed: Odyssey. Chắc chắn nhiều người cũng đã phê phán về sự chuyển mình này của Ubisoft, nhưng thành công nó mang lại là không thể phủ nhận. Odyssey nhận được vô vàn lời khen và nếu như Ubisoft vẫn giữ khư khư những yếu tố tuyến tính từ gần 10 năm trước thì liệu họ có đạt được thành công như bây giờ không?
Xu thế của ngành công nghiệp game thay đổi theo từng năm. Có thể năm nay bạn thấy rất nhiều các hãng đi theo hướng phát triển này nhưng chỉ một hoặc hai năm sau thôi, bạn có thể thấy được series game mình yêu thích sẽ được phát triển theo hướng hoàn toàn khác. Thuận theo xu thế cũng là một cách để tồn tại và chứng minh một game hay một dòng game đỉnh cao.
Tạm kết
Nếu như một trò chơi hay một dòng game chỉ sống mãi nhờ vào việc “ăn mày quá khứ” thì việc bị loại bỏ ra khỏi đấu trường lớn là điều không cần bàn cãi. Xu thế cũng như nhu cầu của cộng đồng game thủ thay đổi liên tục qua các năm, thậm chí các hãng phát triển còn phải dự đoán xu thế của vài năm tiếp theo cho kịp tiến độ làm game.
Rất nhiều series game được coi là tượng đài cũng không thể thoát khỏi dòng chảy này của ngành công nghiệp game. Vậy nên hiện giờ, người hâm mộ có thể thấy rằng các series game đang dần mất đi cái “chất” ban đầu của nó. Đó là vì các nhà phát triển bắt buộc phải xuôi theo thời thế nếu không muốn bị loại bỏ. Và tới một lúc nào đó, khi cái “chất” ban đầu trở lại làm xu thế, các hãng game cũng sẽ tự động quay trở lại mà thôi.
Game đỉnh cao ư? Phải chờ xem nó có thay đổi phù hợp với thời thế để sống sót hay không. Phong độ 1 - 2 năm chỉ là nhất thời, chiếm vị trí trong top 10 suốt chục năm mới thực sự là đẳng cấp.