Epic chơi quá dơ khi kéo game thủ vào vụ kiện Apple bằng Nineteen Eighty-Fortnite

Phụ Lục

• Tại sao?
• Quả thật là có lợi ích, nhưng...

Trong tuần trước, sự kiện lớn nhất của làng game không gì khác ngoài việc Epic vi phạm hợp đồng với Apple và Google rồi đâm đơn kiện cả hai ông lớn này, tạo ra một trận chiến giữa các đấu sĩ có tổng giá trị hàng ngàn tỉ USD. Dù kiện cả hai nhà sản xuất hệ điều hành di động, mũi dùi của Epic hướng hẳn về phía Apple, thể hiện qua việc họ đăng tải một video có tên Nineteen Eighty-Fortnite, nhại lại mẩu quảng cáo “1984” của Apple được công bố 36 năm trước đây.

Rõ ràng đoạn video này đã được Epic thực hiện từ lâu, và là một phần của kế hoạch mà Epic đã nung nấu. Việc Epic vi phạm hợp đồng game bị xóa khỏi cửa hàng chỉ đơn giản là một cú “nhấp mồi” nhẹ nhàng để chú cá Apple “cắn câu.” Bên cạnh việc đưa mình vào vai trò là người hùng tự phong trong video Nineteen Eighty-Fortnite, Epic cũng đưa ra một thông điệp vào cuối video: “Epic Games đã chống lại sự độc quyền của App Store. Để đánh trả, Apple đã chặn Fortnite khỏi một tỉ thiết bị. Hãy tham gia vào cuộc chiến để ngăn 2020 trở thành 1984.”

Và Mọt tui sẽ nói cho các bạn biết cảm nhận của mình sau khi xem đoạn video này: nó là một trong những trò bẩn thỉu nhất mà Mọt từng thấy trong ngành công nghiệp game, đâu đó ngang tầm với “cảm giác tự hào và thành tựu” của EA, loot box trong đại đa số các tựa game, đòi hỏi online khi game thủ chỉ chơi một mình và pay to win. Lý do mà Mọt cảm thấy như thế này không phải vì mình là fan của Apple hay một lý do có dính đến tiền bạc, mà đơn giản là vì Epic đang chơi bẩn khi tìm cách lôi game thủ Fortnite nhỏ tuổi vào một cuộc chiến mà họ chẳng hề có liên quan.

PC/CONSOLE

Tại sao?

Khác với đoạn quảng cáo gốc của Apple được trình chiếu rộng rãi trên truyền hình vào năm 1984, video của Epic được phát ngay trong Fortnite, một trò chơi với đại đa số game thủ đều có tuổi còn rất nhỏ, những người chắc chắn không hiểu được sự phức tạp của vấn đề và càng không biết những gì đang xảy ra sau màn ngoài việc “Fortnite bị ban khỏi App Store.” Những game thủ này không muốn biết hoặc không quan tâm đến những vấn đề pháp lý phức tạp đằng sau vụ kiện của mình, mà chỉ muốn chơi game, xây nhà, bắn súng và giành lấy Victory Royale. Thật ra, hẳn rất nhiều người trong số họ chưa biết 1984 là gì trước khi xem đoạn video này rồi được người khác giải thích hoặc tìm đến Google, và đây chính là lý do thông điệp của Epic được thu gọn lại thành “Apple cấm bạn chơi game. Chúng tôi phản kháng. Hãy tham gia” như bạn đã thấy.

Epic không ngu xuẩn. Họ biết rõ ràng là game thủ dễ dàng bị xách động và thao túng đến mức nào, đặc biệt là khi có sự hỗ trợ của các streamer, YouTuber có tầm ảnh hưởng rộng lớn vượt ngoài Fortnite, và sẵn sàng làm ra những video đầy tính clickbait để tìm kiếm lợi nhuận. Thật ra, Epic đã là nạn nhân của việc thao túng và xách động này kể từ cuối năm 2018 khi Epic Games Store ra mắt với những hợp đồng độc quyền gây tranh cãi, và bây giờ đến lượt họ lợi dụng sự phẫn nộ đó để kiếm ăn. Họ muốn biến những game thủ mặc những bộ đồ quả chuối, John Wick, Jedi hoặc Avenger thành chiến sĩ, thành một phần trong cái gọi là “sự ủng hộ của cộng đồng” mà Epic sẽ sử dụng như vũ khí gây áp lực lên Apple.

Dĩ nhiên là Epic cũng có lý khi giương cao lá cờ “chống độc quyền” và “chống 30%.” Có rất nhiều luận điểm thuyết phục chỉ ra sự phi lý của mức ăn chia 30% mà các công ty như Valve, Apple, Google, Microsoft, Sony, Nintendo áp dụng cho sản phẩm phát hành trên cửa hàng của mình. Giám đốc Epic là Tim Sweeney cũng khôn ngoan rao giảng rằng vụ kiện của mình là để đem lại “những quyền tự do cơ bản cho tất cả người dùng và nhà phát triển.” Epic cũng đã chỉ ra những điều tốt đẹp khi mình chiến thắng và được phép mở cửa hàng bán ứng dụng iOS, chẳng hạn phá vỡ “thế độc quyền của Apple” trên nền tảng do chính Apple làm ra (điều mà Mọt tui không dám chắc là độc quyền), đem lại thêm lợi nhuận cho các nhà phát hành, và biết đâu sẽ khiến tiền ảo trong game giảm giá.

Tất cả những lợi ích cho nhà phát triển và game thủ nêu trên là thật, nhưng khi Epic nói rằng mình kiện Apple (và Google) với mục tiêu đòi lấy những lợi ích đó, đó hoàn toàn là lời dối trá. Nếu Epic muốn vì nhà phát triển, tại sao họ lại cấm game của studio Unfold Games lên cửa hàng của mình vì Unfold Games không chịu ký hợp đồng độc quyền? Nếu họ vì lợi ích của lập trình viên, tại sao các nhân viên Epic phải làm việc 100 giờ/tuần để tạo ra nội dung mới cho Fortnite? Nếu họ vì lợi ích của game thủ, tại sao họ lại không cho game thủ quyền được chọn mua game ở nơi mình thích mà lại vung tiền mua hàng loạt game? Vì biết những điều này, Mọt tui xem đoạn video Ninety Eighty-Fornite như thể đang xem một trò cười, và bốc mùi “tự sướng” đến tận mây xanh.

Quả thật là có lợi ích, nhưng...

Có thể bạn sẽ nói rằng Epic đang đem lại lợi ích cho game thủ khi tặng game độc quyền và chi tiền cho nhà phát triển để mua game. Đúng vậy – chúng ta đang nhận được lợi ích, nhưng ai cũng biết mục tiêu hàng đầu của những hành động này đều là để lôi kéo khách hàng và sự ủng hộ cho chính Epic, còn lợi ích cho nhà phát triển hay game thủ chỉ là lính hầu được dựng lên như nhân vật chính. Epic không hề đi kiện Apple, Google vì mục tiêu tốt đẹp “vì nhà phát triển và game thủ” như họ nói trong các đơn kiện hay theo lời của Tim Sweeney, mà họ chỉ khôn ngoan dùng những lợi ích đó để tìm kiếm sự ủng hộ cho bản thân. Mọt không đòi hỏi Epic phải làm việc thiện, nhưng cũng không thích thấy họ giả vờ làm thánh nhân, và càng không thích việc họ lợi dụng game thủ và trẻ em!

Cả game thủ lẫn các nhà phát triển đều có lý do để ủng hộ Epic, nhưng dù Epic đã chọn đúng phe trước khi bắt đầu gây chiến, Mọt tui vẫn không thể ủng hộ cách mà họ đang làm để kéo phần thắng về mình. Ngay cả trong “cuộc chiến console” kéo dài hàng chục năm qua, Sony, Microsoft, Nintendo đều chưa từng tuyển mộ trẻ em vào trận chiến như cách Epic đang làm. Các công ty này chưa từng tung video ra để biến mình thành “phe tốt” và gọi đối thủ là “bọn ác,” và dù Epic làm điều này, chúng ta cũng không nên hiểu lầm rằng đây là một trận chiến vì chính nghĩa hay tự do.