Kiểm duyệt game là cụm từ quá đỗi quen thuộc với các game thủ và nhà sản xuất. Việc một game được bán ở nhiều nước khác nhau luôn nảy sinh những thứ phải bị thay đổi hoặc che đi để bảo đảm không vi phạm thuần phong mỹ tục xứ sở tại.
Chính vì vậy những tựa game nằm trong kế hoạch phát hành quốc tế thường phải đi kèm hàng đống yêu cầu kiểm duyệt theo từng quốc gia được bán ra. Mà mỗi quốc gia như vậy tùy theo phong tục tập quán lại có những kiểu nội dung khác nhau rơi vào danh sách cấm kỵ.
Tuy nhiên không phải hãng game nào cũng chỉ làm đơn giản là che hết, xóa sạch đứa con tinh thần của mình, Trong mỗi nỗ lực kiểm duyệt là một nỗ lực cứu vãn nội dung hết sức có thể đi kèm theo. Từ đó, chúng ta có những sản phẩm đầu ra đôi… khó đỡ và bất hợp lý. Một số có thể khiến bạn bật cười số khác lại có thể khiến bạn phải lắc đầu ngán ngẫm.
Hãy cùng mọt khám phá một số ví dụ điển hình nhé!
Metal Gear Solid là một series game nói về những cuộc đối đầu pha lẫn giữa chính trị, quân sự và âm mưu trong chiến tranh lạnh, chính vì vậy các màn đấu gián điệp và tra tấn nhau lấy thông tin không phải là hiếm. Trong Metal Gear Solid Peace Walker phiên bản dành cho PSP, Snake lại tiếp tục chịu một màn tra tấn bằng điện giật từ Dr. Strangelove.
Điều khó đỡ là trong khi các phiên nước ngoài thể hiện tiếng thét sòng sọc khi bị chìch điện của Snake rất thật thì trong phiên bản phát hành tại Nhật lại bị đổi đi. Không rõ vì sao phiên bản Nhật lại phải bỏ đi tiếng thét tra tấn đó và nó được thay bằng một âm thanh khác. Và sự sốc bựa cố hữu của người Nhật lại tỏa sáng khi nhà sản xuất chọn… tiếng cười để thay thế.
Kết quả là chúng ta có một cảnh tra tấn bằng cù léc thay vì 2 chiếc gậy chích điện và cái ông bị treo trên kia cứ cười như 1 thằng điên. Chắc chắn là màn tra tấn này cũng kéo theo không ít người chơi cười theo như thằng điên nốt.
Tựa game Half Life huyền thoại luôn đi kèm những chuỗi chiến đấu và bắn nhau tưng bừng, kéo theo đó là những cảnh hậu quả xác chết la liệt. Thậm chí nếu sơ ý bạn cũng có thể giết chết các NPC trong game, những người vốn sẽ vô hại và là đồng minh của Gordon Freeman. Tuy nhiên, người Đức không muốn thấy điều đó cho nên phiên bản Half Life phát hành tại Đức đã phải có một bước che đậy khá là khó hiểu.
Thay vì bị bắn chết trong những tình huống lỡ tay, họ sẽ phản ứng bằng cách ngồi thụp xuống và lắc đầu ngao ngán. Kể từ lúc này, NPC đó được xem như bất tử, dù bạn có nã đạn hay làm gì đi nữa họ cũng vẫn ngồi đó và lắc đầu.
Cơ chế bắn trúng NPC vốn là một điều luật giúp game thủ nhận thức và kềm chế việc bắn súng của mình. Nếu mải mê hoặc hoảng loạn họ có thể bắn đạn lạc trúng các NPC thân thiện với mình và nếu lỡ làm họ bị thương họ sẽ quay lại tấn công bạn. Điều đó không hề bị thay đổi dù có áp dụng phương pháp che trên hay không. Chính vì vậy khó có thể nói rằng cách che đậy này là vụng về, nó chỉ hơi… dị một chút.
Một trong những trường hợp kinh điển của việc che nội dung vẫn thường được nhắc đi nhắc lại chính là Final Fight hay còn gọi là Cảnh Sát Siêu Đẳng. Đây chỉ là một thay đổi nhỏ nhưng nó lại được xem như một kiểu che nội dung quan trọng mà Nintendo dành cho tựa game này.
Trong Final Fight sẽ có các màn Bonus mà ở đó người chơi sẽ điều khiển nhân vật của mình đập phá cái gì đó để lấy thêm điểm. Màn chơi bị kiểm duyệt chính là cảnh đập náy chiếc ôtô trong trạm xăng.
Trong phiên bản dành cho hệ máy Arcade (game thùng), sau khi chiếc xe bị đập nát thì chủ xe sẽ quay lại và chứng kiến tài sản của mình chỉ còn đống sắt vụng và anh ta sẽ gục xuống và khóc “Oh my god” (Ôi lạy chúa). Tuy nhiên khi mang game lên hệ máy SNES, có lẽ Nintendo cảm thấy câu than này có yếu tố giống chửi thề nên đã yêu cầu Capcom chỉnh sửa thành “Oh my car” (Ôi chiếc xe của tôi).
Điều này rất dễ hiểu khi Nintendo đã định hướng chiếc máy SNES của mình là chiếc máy giải trí gia đình và thân thiện với trẻ em, vì vậy họ không muốn các ngôn từ quá nặng được dùng vào game. Còn việc ông Haggar đường đường là một thị trưởng lại đi phá hoại tài sản công dân thì Nintendo… không ý kiến.
Vụ này nổi tiếng đến nỗi trong Super Street Fighter 4 hãng Capcom nhớ lại chuyện xưa đã dựng lại một màn Bonus đập phá xe tương tự và lần này chủ xe dùng “Oh my Car”.
Chrono Trigger là một tựa game nổi tiếng của Square Enix, nó từng sánh vai với Final Fantasy trở thành những sản phẩm huyền thoại làm nên tên tuổi của hãng làm game này. Trong cuộc hành trình xuyên các tuyến thời gian của mình, Lucca, Marle, Crono đã đến thời tiền sử và gặp Ayla.
Nữ thủ lĩnh của bộ tộc người nguyên thủy này đã kết bạn và mời những người bạn đến từ tương lai tham gia bữa tiệc thịnh soạn đầy hoang dã. Họ đã thi uống rượu và nhảy nhót trong cơ say cho đến sáng rồi chẳng còn nhớ gì khi tỉnh dậy.
Mọi thứ đã thay đổi khi Chrono Trigger được phát hành sang Mỹ. Văn hóa uống rượu của Mỹ “gắt” hơn nhất là chuyện người trẻ nhậu nhẹt. Chính vì vậy Square Enix đã phải che đi việc uống rượu bằng cách thay từ uống rượu hay rượu thành… súp. Tên của rượu là Skull smash có vẻ ghê rợn nên cũng được thay bằng Jurassic Soup. Thế là chúng ta có cảnh Crono húp một tô súp siêu to khổng lồ và sau đó múa may điên cuồng rồi sáng hôm sau tỉnh dậy đầu óc chả còn nhớ gì kèm theo đó là… cơn đau bao tử. Nghe giống như bị… trúng thực ấy nhỉ.
Các game thủ phương Tây ngày xưa đã khá bất ngờ khi chơi Bionic Commando đến khi gặp trùm cuối hóa ra lại mang gương mặt của Hitler trong khi tên gọi trong game lại là “Master-D”. Tất cả mọi thông tin trong game từ đầu cho đến khi gặp mặt nhân vật này đều không nhắc gì đến Hitler cả.
Nguyên nhân thực sự của việc này đến từ sự kiểm duyệt khi chuyển ngữ. Trong bản gốc tiếng Nhật thì tên game dịch ra là “Top Secret – Sự hồi sinh của Hitler”. Nhưng khi phát hành game sang Mỹ, để tránh nhạy cảm thì hãng game đã thay đổi và xóa bỏ toàn bộ thông tin về Hitler đi và biến trùm cuối thành một tay ác nhân giả tưởng. Chỉ có điều họ làm điều đó có vẻ như khá cưỡng cầu và cũng chẳng thèm thay cái mặt của trùm cuối cho khác đi.
Kiểm duyệt game luôn là một việc không mong muốn vì ai cũng biết khi bị cắt xén thì đứa con tinh thần của mình trở nên chắp vá so với ý tưởng gốc. Tuy vậy, cũng phải dựa vào cái tâm của nhà sản xuất mà việc cắt xén này khéo léo đến đâu.
Nó có thể bựa và buồn cười như Snake trong Metal Gear Solid hoặc cẩu thả và hững hờ như Hitler trong Bionic Commando.
Tags:
